Bart Staes
Tijdens het weekend van 11 tot 13 november verzamelden alle Europese Groenen partijen in Parijs voor het vierde Congres van de Europese Groene Partij (EGP). De Europese Groenen, waaronder Groen! en Ecolo, bewijzen dat tegenstellingen tussen lidstaten kunnen overbrugd worden met hun gemeenschappelijke 'Verklaring van Parijs’. Groene partijen van Duitsland en Groot-Brittannië tot Frankrijk en Griekenland keurden een twaalfpuntenplan goed om de escalatie van de eurocrisis te stoppen en een nieuwe crisis te vermijden.
De Verklaring van Parijs, 12 groene oplossingen voor de eurocrisis.
1. Zorg ervoor dat het euronoodfonds EFSF (European Financial Stability Facility) een effectief vangnet (lender-of-last-resort) wordt voor landen in crisis.
Om het EFSF daartoe voldoende slagkracht te geven, moeten we:
2. Richt een Europees Monetair Fonds (EMF) op.
Het EMF kan Eurobonds uitgeven om ademruimte te geven aan landen die het moeilijk hebben binnen de Europese markt voor staatsobligaties. Misbruiken worden vermeden door, naar analogie met wat het IMF doet, strikte toegangsvoorwaarden op te leggen voor het eurobondsysteem op vlak van fiscale en budgettaire discipline. Het EMF staat onder de controle staan van het Europees Parlement, en neemt de taken van het huidige EFSF (European Financial Stability Fund) over.
3. Maak de schuldenlast van de Grieken houdbaar door een algemene schuldkwijtschelding van 60%
Momenteel wordt er een vrijwillige kwijtschelding voorgesteld van 50% op een deel van de schulden. In praktijk komt dit neer op 25% schuldverlichting, terwijl er (zolang er geen volwaardige lender-of-last-resort is) op zijn minst 60% schuldreductie nodig is om Griekenland weer een geloofwaardig perspectief op herstel te geven.
De herkapitalisatie van &euro 109 miljard die is vastgelegd op de voorbije Europese top, schiet schromelijk te kort. Het werkelijke bedrag dat nodig is om de bankbalansen weer te stabiliseren ligt eerder rond de &euro 300 miljard. Als sommige banken er niet in slagen om hun herkapitalisatie te financieren met private middelen, dan kunnen overheden overgaan tot (gedeeltelijke of volledige) nationalisering. Aan die nationalisering moeten bovendien ook sterke voorwaarden verbonden worden:
5. Niet alleen strenge bezuiniging maar investeer in de toekomst.
Zowat alle invloedrijke economen waarschuwen voor de gevaren op een neerwaartse economische en budgettaire spiraal door hardvochtig besparingsbeleid in tijden van crisis. Zo ook de Stiglitz-commissie die was samengesteld uit twintig eminente economen, waaronder vijf Nobelprijswinnaars. Wat we nodig hebben is een overgang van eenzijdige besparingen naar sociaal rechtvaardige, duurzame structurele hervormingen en investeringen om zo de economieën van de EU lidstaten te versterken.
6. Strengere regulering van de financiële sector in Europa.
Europa moet verder gaan dan de ”Basel III”-voorstellen, ze moet ondermeer:
7. Ontwikkel een gedegen Europees belastingplan, inclusief het aanpakken van belastingontduiking en het voorkomen van makkelijke belastingontwijking.
De EU moet ondermeer de volgende zaken invoeren:
8. Zorg dat de Europese macro-economische controle evenwichtig verloopt.
Het ”six-pack” -kader dat in September werd goedgekeurd, moet zich zowel richten op landen met overschotten als op landen met tekorten, want die landen beïnvloeden elkaar in belangrijke mate. De controle moet niet enkel gebeuren op economische, maar ook op relevante sociale, milieu- en onderwijsindicatoren zoals inkomensongelijkheid, onderwijsuitgaven, ecologische voetafdruk en grondstoffenefficiëntie.
9. Gebruik de Europese begroting als een instrument in het economisch beleid, creëer een Europees ministerie van Financiën.
Als de EU eigen inkomsten kan verwerven door de invoering van enkele pan-Europese systemen zoals de FTT en milieuheffingen kunnen de bijdrages van de lidstaten afgebouwd worden en kan de EU, via project bonds, pan-Europese infrastructuurprojecten gaan financieren rond openbaar vervoer, hernieuwbare energie of innovatie op vlak van grondstoffen en energie-efficiëntie.
10. Lanceer een Green New Deal voor Europa.
11. Beslis samen over regels voor economisch beleid.
Op dit moment stuurt de Europese Commissie in enkel lidstaten het economische en fiscale beleid. Hiervoor bestaat er voorlopig geen democratische grondslag. De Europese Groenen pleiten voor medebeslissingmacht van het Europees Parlement en de Europese Raad.
Om het voorgaande in te voeren is er nood aan een Europese verdragswijziging. De Europese Groenen willen zo snel mogelijk een ‘Conventie voor een nieuw Europa’ organiseren. De conventie wordt samengesteld uit leden van het Europees en nationale parlementen, sociale partners en het middenveld. Een referendum in Europa moet inspraak van de Europeanen verzekeren. De meerderheid van de landen en van de Europese burgers moeten voor een verdragswijziging stemmen om verder te gaan. Verdragswijziging mogen in elk geval niet achter gesloten deuren worden onderhandeld door regeringsleiders.
