Herbekijk de webinar - De revival van de nachttrein
02 Mei 2023
Federaal parlementslid Kim Buyst ging in gesprek met Elmer Van Buuren, directeur bij de nachttreinmaatschappij European Sleeper, en Alexander Gomme, woordvoerder bij Back on track Belgium. Tijdens de webinar bekeken de sprekers de nieuwe plannen van European Sleeper voor nachttreinen richting Berlijn, Praag en Barcelona. Maar ook zoomden ze in op wat nog beter moet om de nachttrein verder te stimuleren.
Nieuwe nachttrein richting Berlijn (en Praag)
Op 26 mei vertrekt de eerste nachttrein van European Sleeper vanuit Brussel richting Berlijn. Elmer Van Buuren, directeur bij European Sleeper, vertelt over de voorbereidingen voor die start. De ticketverkoop verloopt vlot. De trein vertrekt vanuit Brussel, en stopt ook in Antwerpen. Na enkele haltes in Nederland, zoals Rotterdam, Den Haag en Amsterdam, rijdt de trein verder naar Berlijn. Voor wie graag met de fiets reist is er goed nieuws, er is voldoende ruimte voor fietsers voorzien op deze nachttrein. Op termijn wil European Sleeper de trein nog verder doortrekken naar Praag. Dat lukt nog niet het komende jaar, door erg veel werkzaamheden op het spoor in Duitsland. De aanvraag loopt nu voor 2024, maar ook dat is nog onzeker.
Nieuwe bestemmingen?
Back on Track tekende een kaart uit met nachttreinverbindingen naar de meest populaire bestemmingen in Europa. Afstanden tot 1500 kilometer zijn haalbaar op één nacht, vertelt Alexander Gomme, woordvoerder van Back on Track Belgium. European Sleeper wil graag een nachttrein naar Barcelona inleggen. Vanuit Nederland, België, maar ook vanuit het Verenigd Koninkrijk is er een enorm potentieel voor zo'n trein. Daar werken ze nu al concreet op. Vanuit de Europese commissie werden ze geselecteerd als 'pilot project' en krijgen ze daarbij ondersteuning. Het zijn echter vooral de nationale staten die een belangrijke rol spelen bij de realisatie van deze verbinding.
Sterke overheid en/of sterke bedrijven?
Voor Alexander Gomme is de liberalisering van de internationale trein gefaald. Het aanbod is niet gestegen, en de prijzen zijn niet gedaald. Alexander Gomme pleit voor sturing vanuit de overheden voor een minimumnet, met een sterke rol vanuit Europa. Voor Elmer van Buuren speelt de vrije markt haar rol niet volledig omdat nationale vervoers- en de infrastructuurbedrijven te veel uit eigen nationaal belang opereren. De spoorbedrijven werken binnen Europa onvoldoende goed samen. Zeker in drukbevolkte landen, zoals in West-Europa is het niet nodig dat de overheid tussenkomt. Voor Elmer Van Buuren neemt Europa zijn rol voldoende op, het grootste werk ligt nog op vlak van de lidstaten. De nationale regeringen moeten de Europese regels omzetten in hun land zodat er een gelijk speelveld wordt gecreëerd.
Er is geen gelijk speelveld als je BTW heft op treintickets en niet op vliegtickets, als je kerosine niet belast, als je de vervuiler niet laat betalen voor de vervuiling die ze veroorzaken. Het zijn niet treintickets die te duur zijn, maar vliegtickets die te goedkoop zijn.
Het ontbreekt op dit moment ook aan een eenvoudig boekingswebsite voor treintickets omdat de nationale spoorbedrijven hun data niet delen met elkaar, zegt Elmer Van Buuren, nochtans is dit Europees al geregeld. Alexander Gomme wil dat dit ook echt verplicht wordt en wordt afgedwongen.
Nieuwe moderne slaaptreinen
Vooral de beschikbaarheid van rijtuigen is op dit moment een probleem voor de nachttrein. Er werden de laatste jaren geen nieuwe nachttreinen meer gebouwd, heel veel van het oude materieel is afgebroken. Voorlopig rijdt European Sleeper nog met oudere rijtuigen, omdat er op dit moment geen moderne rijtuigen beschikbaar zijn. Ze investeren, met steun van kleine investeerders, maar ook onder andere investeringsbanken in eigen moderne slaaprijtuigen met meer comfort en privacy.
Is het een oplossing dat de overheid investeert in slaaprijtuigen en deze verhuurt aan spoorbedrijven? Voor Elmer Van Buuren is dat te moeilijk om te organiseren, enkel als je werkt via beheerscontracten, maar dat is volgens hem niet wenselijk. Waar overheden volgens Elmer van Buuren het best in kunnen ondersteunen is lange termijnperspectief te geven aan de treinmaatschappijen. Nu moeten treinmaatschappijen elk jaar opnieuw hun traject aanvragen. Ook moet België opnieuw voorzien in infrastructuur om de nachttrein te stallen, waar ze kan worden schoongemaakt en de catering aan boord kan worden gebracht.
In België staan alle neuzen in dezelfde richting, vindt Elmer Van Buuren. De overheid en alle betrokken instellingen willen de nachttrein ondersteunen. Dat is de beste garantie opdat treinmaatschappijen meer nachttreinen via België op de sporen zetten.
