EU-parlement zet werknemers centraal in groene transitie

"De werknemer moet de winnaar worden van de groene transitie. De industrie verandert razendsnel. Er worden massaal groene jobs gecreëerd zoals laadpaalinstallateurs of onderhoudsmedewerkers van windmolens. Maar ook landbouwers of bouwvakkers voelen de klimaatverandering vandaag. Nieuwe én bestaande jobs moeten duurzaam zijn en daarbij staan goede lonen en gezonde en veilige werkomstandigheden centraal. Om dat te verzekeren wil ik meer zeggenschap voor de vakbonden."

Het Europees Parlement nam zonet een rapport aan over de toekomst van een groene arbeidsmarkt in Europa, waarbij goede werkomstandigheden en eerlijke lonen centraal staan. Initiatiefnemer en rapporteur van het rapport Sara Matthieu (Groen) reageert bijzonder tevreden: "De werknemer moet de winnaar worden van de groene transitie. De industrie verandert razendsnel. Er worden massaal groene jobs gecreëerd zoals laadpaalinstallateurs of onderhoudsmedewerkers van windmolens. Maar ook landbouwers of bouwvakkers voelen de klimaatverandering vandaag. Nieuwe én bestaande jobs moeten duurzaam zijn en daarbij staan goede lonen en gezonde en veilige werkomstandigheden centraal. Om dat te verzekeren wil ik meer zeggenschap voor de vakbonden."

Door de transitie verdwijnen jobs gelinkt aan de fossiele industrie. Volgens Matthieu biedt de omwenteling net kansen: "Onderzoek toont aan dat er netto jobs bijkomen in sectoren als energie- en circulaire industrie. Dat vraagt investeringen in opleiding en begeleiding zodat werknemers zich kunnen klaarstomen voor de arbeidsmarkt van de toekomst. Daarom wil dit rapport het recht op levenslang leren tijdens de werkuren verzekeren. Dat is ook in het voordeel van de bedrijven zelf.  Ook moet volgens Matthieu het Fonds voor een Eerlijke Transitie uitgebreid worden."

Bouwvakkers beschermen tegen hittegolf

Het rapport vraagt de Commissie om duidelijke wetgeving voor wie buitenwerk verricht zoals landbouwers en bouwwerkers. Extreme weersomstandigheden zoals een hittegolf komen steeds vaker voor, vakbonden vragen daarom al langer om duidelijke regels rond rustpauzes of korte werkdagen bij extreme hitte en hevige regenval.

Tegelijkertijd pleit het rapport voor betere werkomstandigheden, want volgens Matthieu zijn arbeidstekorten vaak een gevolg van niet-kwalitatieve jobs: "Ik hamer in mijn rapport op goede lonen, degelijke contracten en betere werkomstandigheden voor groene jobs. Aantrekkelijke jobs zijn goed voor de bedrijven zelf én voor werknemers."

Grote rol voor vakbonden

Het rapport wil dat het sociaal vangnet wordt versterkt voor mensen die tijdelijk zonder werk zitten. Daarnaast moeten de openbare aanbestedingen voor bedrijven gekoppeld worden aan sociale voorwaarden. Matthieu: "We willen dat bedrijven alleen in aanmerking komen voor openbare aanbestedingen als er geïnvesteerd wordt in bijvoorbeeld goede werkomstandigheden en deftige lonen. Om dat te verzekeren moet de transitie mee worden uitgetekend door werknemers en is er dus een grotere rol voor de vakbonden weggelegd. De klimaatverandering heeft een grote impact op de arbeidsmarkt, ik neem met dit rapport de handschoen op om de transitie tot een succes te maken voor werknemers."