Ecocide in nieuw strafwetboek: ernstige misdrijven tegen natuur worden strafbaar

22 Februari 2024

Ecocide in nieuw strafwetboek: ernstige misdrijven tegen natuur worden strafbaar

"Overwinning voor natuur en milieu" - Parlementslid Stefaan Van Hecke

De plenaire vergadering van de Kamer van Volksvertegenwoordigers keurde zonet het nieuwe, hervormde Strafwetboek goedkeuren. De Ecolo-Groen fractie juicht deze hervorming toe. Groen-parlementslid en justitiespecialist Stefaan Van Hecke: "Enkel met Groen in de regering hebben we de invoering van ecocide als misdrijf in het Strafwetboek kunnen bereiken.”

Ecocide is het opzettelijk toebrengen van ernstige, grootschalige en langdurige schade aan het milieu. Van Hecke: "Wie ernstige schade aanricht aan ons milieu, mag daar niet zomaar mee wegkomen. De invoering van ecocide zal het ons makkelijker maken om grootschalige vernietiging van ecosystemen aan te pakken, bedrijven af te schrikken om te vervuilen en te helpen om ernstige schade aan de planeet te herstellen. Het is een belangrijke stap voor de bescherming van ons milieu. Iets waar de groene partijen al lang voor vechten." Op ecocide zullen boetes staan die kunnen oplopen tot 1,6 miljoen euro en gevangenisstraffen tot kunnen oplopen 20 jaar.

Ecocide wereldwijd erkennen als misdrijf

Voor Ecolo-Groen is de invoering van Ecocide als misdrijf een eerste belangrijke stap om de natuur beter te beschermen. “Maar we willen ook verder gaan,” zegt Van Hecke. “Wij pleiten ervoor dat ecocide internationaal als misdrijf wordt erkend, ook door het Internationaal Strafhof. We keurden hiervoor in 2021 al een resolutie goed in het parlement die de regering oproept hier op internationaal niveau voor te pleiten.”

Het Belgische Strafwetboek is ondertussen meer dan 150 jaar oud, compleet verouderd en complex. De afgelopen decennia mislukten verschillende pogingen tot een echte hervorming, tot nu: de Vivaldi-regering komt met een historische en structurele hervorming. Van Hecke: “Dit zal zorgen voor een menselijkere, modernere en eenvoudigere strafwet."

Verschuiving naar alternatieve straffen

Een van de andere kernpunten van deze hervorming is de verschuiving naar meer alternatieve straffen. Gevangenisstraffen worden ook uitdrukkelijk het ultimum remedium, de laatst te overwegen straf. De rechter dient dus eerst na te gaan of er geen andere gepaste sanctie of maatregel geschikt is, wat de Ecolo-Groen fractie toejuicht. Vanaf nu zal de gevangenisstraf vooral worden ingezet voor de zwaarste misdrijven. Want onderzoek toont aan dat mensen zelden beter uit de gevangenis komen en dat de kans op recidive nog steeds groot is. Van Hecke: "Het is heel belangrijk voor de veiligheid van onze samenleving om maximaal in te zetten op alternatieve straffen om zo recidive en het herhaaldelijk plegen van strafbare feiten tegen te gaan."