Ecolo-Groen eist audit over onrechtmatige uitzonderingen op het verbod op gevaarlijke pesticiden

Onze gezondheid en ons milieu moeten altijd voorrang hebben op de belangen van de chemische en agro-industriële sector.

Het Europese Hof van Justitie sprak zich vandaag uit over het toestaan door België van uitzonderingen op het verbod op gevaarlijke pesticiden. Het Hof oordeelt dat de uitzonderingen die België de voorbije jaren heeft toegestaan, gebaseerd waren op een onjuiste interpretatie van de Europese wetgeving. Die wetgeving verbiedt uitdrukkelijk het gebruik van bepaalde stoffen vanwege hun gevaar voor onze gezondheid en voor de biodiversiteit. Volgens het Hof is het niet de bedoeling geweest van de Europese wetgever om uitzonderingen op uitdrukkelijk verboden pesticidengebruik toe te staan.

Gedurende de afgelopen jaren heeft België nochtans verschillende afwijkingen op die regels toegestaan voor uiterst gevaarlijke pesticiden, zoals bijendodende insecticiden (neonicotinoïden) of een hormoonontregelend fungicide (mancozeb). 'De milieuorganisaties hameren hier al jaren op' zegt Groen-Parlementslid Barbara Creemers 'ook voor ons als groenen in het Parlement is dit al lang een grote bezorgdheid. Wij eisen dan ook dat minister van Landbouw David Clarinval de dienst die de uitzonderingen voorbereidde, laat doorlichten.'

'De Europese Commissie besloot al in 2018 om pesticiden op basis van neonicotinoïden te verbieden omdat ze schadelijk zijn voor bijen' licht Creemers toe. 'Maar ze lieten een achterpoortje open dat de lidstaten toeliet om uitzonderingen - telkens voor 120 dagen - toe te staan als ze konden aantonen dat het om bijzondere omstandigheden gaat en dat geen enkel ander redelijk middel de plaag kan bestrijden.' Maar deze regeling, zo oordeelt het Hof, staat hun echter niet toe af te wijken van verordeningen van de Unie die uitdrukkelijk het in de handel brengen en het gebruik van met dergelijke producten behandeld zaad verbieden.

'Sinds 2019 is die uitzondering telkens net in het zaaiseizoen van de suikerbieten gegeven, waardoor er van het verbod op neonicotinoïden in de praktijk weinig merkbaar is op onze velden' zegt Creemers. 'Ik heb de bevoegde minsters - eerst minister Ducarme en daarna minister Clarinval - daar ook telkens over ondervraagd.'

PAN Europe publiceerde vorige week een rapport waaruit blijkt dat er tussen 2019 en 2022 voor 14 door de EU verboden, gevaarlijke pesticiden maar liefst 236 afwijkingen werden toegestaan. 'Die stoffen zijn niet voor niets verboden' reageert Creemers. 'De helft van de uitzonderingen gaan over neonicotinoïden, dat bijzonder schadelijk is voor de bijen en andere bestuivers, terwijl we heb absoluut nodig hebben voor onze voedselproductie."

'De uitspraak bevestigt de bezorgdheden die wij al jaren uiten in onze parlementaire vragen en die de milieuverenigingen ook in een klacht bij de Raad van State hebben neergelegd' stelt Creemers. 'Er is sprake is van misbruik bij het toestaan van afwijkingen door het Departement Gewasbeschermingsmiddelen en Meststoffen van de FOD Volksgezondheid, dat onder de verantwoordelijkheid van minister Clarinval valt. Wij verwachten dan ook een krachtig antwoord van de minister. We eisen een doorlichting van het proces waarbij uitzonderingen tot stand komen, om een einde te kunnen maken aan deze misbruiken.'

'Onze gezondheid en ons milieu moeten altijd voorrang hebben op de belangen van de chemische en agro-industriële sector' besluit het Groen-Parlementslid. 'Op de COP15 spraken de landen van de Verenigde Naties af om tegen 2030 de impact van pesticiden met 50% te verminderen. We moeten de daad bij het woord voegen.'