Regering Jambon faalt in uitwerking energiedelen

Zonnedelen zou sinds begin dit jaar vlot moeten kunnen, maar in nog geen enkel appartementsgebouw is een samenwerking tussen buren opgestart.' (Staf Aerts)

Wie wil kan sinds begin dit jaar overschotten zonne-energie, opgewekt met eigen zonnepanelen, delen met buren, familie of vrienden. Althans op papier. Hoewel wettelijk gezien zonnedelen mogelijk zou moeten zijn, beweegt er in de praktijk vrijwel niets. Dat blijkt uit info die Groen-parlementslid Staf Aerts opvroeg bij minister Demir. 'Zonnedelen zou sinds begin dit jaar vlot moeten kunnen, maar in nog geen enkel appartementsgebouw is een samenwerking tussen buren opgestart. Ook energiedelen tussen Vlamingen die op verschillende adressen wonen zou wettelijk al moeten kunnen, maar ook daar loopt het in de praktijk helemaal spaak. In volle energiecrisis slaagt de regering Jambon er niet in om mensen goedkope energie die ze over hebben te laten delen met anderen, terwijl ze dat wel wettelijk verplicht is. Dat krijg je mij niet uitgelegd', hekelt Aerts. In Brussel is zonnedelen wél al mogelijk.

'Door de oorlog in Oekraïne swingen de energieprijzen de pan uit, steeds meer mensen hebben moeite om hun energiefactuur te betalen. Goedkopere zonne-energie kan de energiefactuur direct verlichten, het is dus onbegrijpelijk dat de regering Jambon niet veel sneller werk maakt van de mogelijkheid om goedkope energie onderling te delen', hekelt Aerts.

Door zonnedelen mogelijk te maken, kunnen ook inwoners van appartementsgebouwen genieten van goedkopere, groene energie. Hoewel zonnedelen wettelijk gezien al moet kunnen, loopt de realiteit hopeloos achter op de wetgeving die sinds 1 januari van kracht is. Volgens de eerste oorspronkelijke planning is het delen van energie tussen mensen binnen hetzelfde appartementsblok mogelijk sinds januari dit jaar. Energiedelen tussen twee adressen zou mogelijk moeten zijn sinds 1 juli 2022 en het opzetten van een energiegemeenschap - een groep van personen en/of organisaties die samen energie produceren, delen en verkopen - zou mogelijk zijn vanaf januari 2023. Theoretisch en wettelijk gezien zijn vandaag alle vormen van zonnedelen in Vlaanderen mogelijk nadat het parlement de regering opdroeg te zaken te versnellen en vanaf begin dit jaar mogelijk te maken. Maar de werkelijkheid kan niet verder van die planning af staan: de realisatie staat nog nergens. Zelfs de oorspronkelijke timing, waarbij er trapsgewijs gewerkt wordt en die uit pure noodzaak gedoogd wordt, wordt niet gehaald. Ook proefprojecten voor energiegemeenschappen komen niet van de grond.

Aerts: 'Wie energie wil delen met buren binnen hetzelfde appartementsgebouw, krijgt vandaag te horen dat de verschillende geïnteresseerden dezelfde energieleverancier moeten hebben, wat een groot struikelblok vormt. Ook wie energie wil delen met een andere persoon op een ander adres, struikelt over dat administratief obstakel. Laat staan dat er echte energiegemeenschappen opgestart kunnen worden. Nog maar eens stuntelt en faalt de regering Jambon.'

Brussel pioniert
Dat het anders kan dat bewijst minister Maron (Ecolo) in het Brussels Gewest. In tegenstelling tot in Vlaanderen blijft de wetgeving daar niet vaststeken in de theorie, maar zijn er Brusselaars nu al echt aan het zonnedelen. 'In Brussel lopen al verschillende proefprojecten die hoopvolle resultaten opleveren. Dankzij het proefproject ‘SunSud’ kunnen de huurders van de sociale woningen in de Vlogaertstraat in Sint-Gillis gebruikmaken van goedkopere, groene elektriciteit opgewekt door de zonnepanelen op het dak van het appartementsgebouw. Daardoor kunnen de bewoners genieten van energie die een derde (!) goedkoper is dan het al sterk verminderde sociale tarief. Een ecologisch én sociaal project dat de Brusselaars meteen voelen in hun portemonnee', legt Lotte Stoops, Brussels Parlementslid voor Groen, uit. Plannen om de best practice uit Sint-Gillis uit te rollen in heel het Brussels Gewest staan intussen ook al in de steigers.

Aerts besluit: 'Brussel toont dat zonnedelen mogelijk is, zowel op papier als in de praktijk. Het is hoog tijd dat de regering Jambon het Brusselse voorbeeld volgt en zorgt voor goedkopere energie voor de Vlamingen, die ze zelf kunnen opwekken en onderling kunnen delen.'