Europa wil bouwmaterialen duurzamer maken

"Om het gebruik van duurzame en veilige bouwproducten te versnellen, leggen we met deze wet de lat hoger van onze productstandaarden. Een goeie zaak die leidt tot een klimaat- en milieubeleid dat zowel mens en planeet beschermt, en een eerlijk speelveld biedt aan onze bedrijven."

Het Europees Parlement stemde zonet een wet om bouwproducten te verduurzamen en om hergebruik te verbeteren. De impact op klimaat en milieu van de bouwsector is enorm. Daarom is de wet volgens Sara Matthieu, die rapporteur was in de Milieucommissie, een onmisbare bouwsteen van de Europese Green Deal: "Om het gebruik van duurzame en veilige bouwproducten te versnellen, leggen we met deze wet de lat hoger van onze productstandaarden. Een goeie zaak die leidt tot een klimaat- en milieubeleid dat zowel mens en planeet beschermt, en een eerlijk speelveld biedt aan onze bedrijven."

Slechts 1% hergebruik bouwmaterialen

De impact van de bouwsector is enorm. Ze is verantwoordelijk voor de helft van alle grondstoffen die we in Europa gebruiken, produceert 35% van alle afval in de EU en consumeert een derde van het totale Europese waterverbruik. De bouwsector is verantwoordelijk voor 36% van de totale klimaatuitstoot in de EU. Dat is meer dan de volledige uitstoot van het Afrikaanse continent. Matthieu: "Ingrijpen in de sector kan ons veel milieu- en klimaatvoordelen opleveren. Bovendien wordt slechts 1% van alle bouwproducten hergebruikt, onder meer door een gebrek aan standaarden en productnormen die ontmanteling en hergebruik vergemakkelijken. Dat moet dringend anders en met deze wet zetten we een belangrijke stap. Zo stimuleren we de groei van innovatieve bedrijven in de sector."

Stappen vooruit

Op vlak van duurzaamheid boeken we vooruitgang. Voor het eerste schrijft de wet de specifieke aanpak van de milieu-impact voor via nieuwe productnormen. Matthieu: "Fabrikanten gaan bekend moeten maken wat de impact is van hun bouwproducten, zoals isolatiemateriaal, dak- en vloerbedekking of deuren en ramen, gaande van klimaat tot toxiciteit voor mens en natuur. Die informatie zal ook via een digitaal productpaspoort beschikbaar worden gesteld. Dat maakt de vergelijking tussen verschillende materialen een stuk eenvoudiger voor bedrijven, en waar relevant ook voor de consument."

Herstellen in plaats van vervangen

We geven de Europese Commissie ook de mogelijkheid om fabrikanten te verplichten wisselstukken te voorzien aan een betaalbare prijs en een redelijke leveringstermijn, bijvoorbeeld voor raamkozijnen. Ze kan ook een duurzaamheidslabel uitwerken voor bouwproducten die in doe-het-zelfzaken verkocht worden, minimumregels uitwerken rond publieke aanbestedingen, en standaarden voor hergebruik van bouwproducten bepalen.

We vragen bovendien aan de Commissie om te onderzoeken of een systeem van producentenverantwoordelijkheid kan ingevoerd worden. Dat bestaat al bij onder andere verpakkingen (Fostplus), elektronica (Recupel) of batterijen (Bebat), en kan zorgen voor betere organisatie en en financiering van inzameling en hergebruik van bouwproducten.

Volgende stap

Belangrijk is dat de Commissie nu een duidelijk mandaat krijgt om zelf standaarden en minimale duurzaamheidsvereisten uit te werken. Tot dusver werd enkel gerekend op zelfregulering, een aanpak die duidelijk heeft gefaald. Al te vaak is de sector tegelijk rechter en partij. De lidstaten, zwaar beïnvloed door de industrie die mee aan tafel zit, raakten het nooit eens met elkaar. Daardoor werden slechts een handvol nieuwe standaarden afgeleverd in de voorbije tien jaar.