Ecolo-Groen wil compensatie voor klimaatschade in het Zuiden

'We kunnen niet toekijken hoe mensen in het globale zuiden hun hebben en houden verliezen in een crisis die voornamelijk te wijten is aan de uitstoot van de rijkere gebieden op aarde.' (Kim Buyst)

Ecolo-Groen wil dat België het principe van verlies en schade (loss and damage) op de agenda zet van de nakende COP in Egypte. Volgens dat principe moeten landen die in het verleden de meeste broeikasgassen uitstootten mee instaan voor de onomkeerbare schade die de klimaatcrisis elders ter wereld veroorzaakt. 'Klimaatfinanciering is geen kwestie van liefdadigheid.' zegt Kim Buyst, federaal parlementslid voor Groen. 'Rijkere delen van de wereld dragen een grotere verantwoordelijkheid in deze crisis. Dat zij instaan voor een deel van de schade en vernietiging die elders plaatsvindt, is niet meer dan rechtvaardig. Bovendien is het de enige manier om de ontwrichtende gevolgen van de klimaatcrisis wereldwijd onder controle te houden'. 

De overstromingen in Pakistan, de woestijnvorming in de Sahel en het stijgende waterpeil dat bepaalde eilandstaten bedreigt, laten zien hoe klimaatverandering de leefomgeving van mensen door elkaar schudt, en soms zelfs volledig vernietigt. Mensen die daar wonen, proberen zich aan te passen aan nieuwe, soms onleefbare omstandigheden. Tegelijkertijd zien we die schade vooral in gebieden waar men historisch een zeer kleine ecologische voetafdruk heeft, terwijl welvarende landen voorlopig aan de meest ingrijpende klimaatrampen lijken te ontsnappen.

Het principe van verlies en schade (Losses & Damages) houdt in dat landen als België, die in het verleden de meeste broeikasgassen uitstootten hun verantwoordelijkheid voor die onrechtvaardigheid, met financiële compensatie voor die klimaatschade. 'Naast mitigatie (vermindering van de uitstoot van broeikasgassen) en adaptatie (aanpassing van de samenleving) is het principe van verlies en schade de derde pijler uit het Klimaatakkoord van Parijs.' Licht Buyst toe. 'Tot op heden is er echter nog steeds geen specifiek financieringsmechanisme dat de daad bij het woord voegt, en verlies en schade in de praktijk brengt. Op de COP in Egypte is het dus hoog tijd om daar werk van te maken.'

Vorig jaar, op de COP26 is dat Glasgow, is dat namelijk ook niet gelukt. Toen uitten alle ontwikkelingslanden (G77 en China) samen een verzoek om zo'n financieringsmechanisme. Maar het kwam niet in de definitieve overeenkomst terecht. Er kwam enkel een tweejarige dialoog, waarin compensatie voor verlies en schade verder besproken moet worden (zie: https://unfccc.int/event/glasgow-dialogue ). Ook namen een aantal landen en regio's op zichzelf het initiatief voor klimaatcompensatie. Wallonië kondigde aan er 1 miljoen voor vrij te maken, Schotland 2 miljoen pond en Denemarken zelfs 13,5 miljoen. 

Maar voor Ecolo-groen volstaan zulke alleenstaande initiatieven niet. 'De internationale gemeenschap heeft deze belofte gemaakt in het Akkoord van Parijs, die moeten we nakomen', concludeert Buyst. 'We kunnen niet toekijken hoe mensen in het globale zuiden hun hebben en houden verliezen in een crisis die voornamelijk te wijten is aan de uitstoot van de rijkere gebieden op aarde. Enkel grensoverschrijdende solidariteit biedt een structureel antwoord op de internationale klimaatcrisis.'