Consument is grote winnaar van Europees recht op reparatie

02 Februari 2024

Consument is grote winnaar van Europees recht op reparatie

"Reparatie van defecte smartphones of wasmachines moet voor iedereen betaalbaar zijn. Deze wet maakt herstel de standaard, multinationals zoals Apple dicteren niet langer de levensduur van onze producten. Zo besparen we grondstoffen, creëren we meer lokale jobs en drukken we de kosten voor de burger."

Vannacht bereikten de EU-lidstaten, de Commissie en het Europees Parlement een deal over het Europees recht op reparatie. Hierdoor worden reparaties sneller, makkelijker en betaalbaarder. Europees Parlementslid voor Groen Sara Matthieu is bijzonder tevreden: "Reparatie van defecte smartphones of wasmachines moet voor iedereen betaalbaar zijn. Deze wet maakt herstel de standaard, multinationals zoals Apple dicteren niet langer de levensduur van onze producten. Zo besparen we grondstoffen, creëren we meer lokale jobs en drukken we de kosten voor de burger."

Repareren, niet weggooien

Producenten van smartphones, wasmachines, stofzuigers, vaatwassers en talloze andere producten worden verplicht om hun producten te repareren op vraag van de klant, tenzij dat fysiek of wettelijk onmogelijk is. In dat geval kan de fabrikant een refurbished toestel aanbieden.

Bedrijven moeten reparatie binnen een redelijke termijn en prijs aanbieden. Het parlement wou bovendien dat fabrikanten voor producten onder garantie voorrang geven aan reparatie in plaats van vervanging, maar dit botste op een veto van de lidstaten. Wel slaagde het parlement er ook in batterijen van elektrische fietsen toe te voegen. De wet voorziet ook een uitbreiding naar nieuwe producten in de toekomst.

Eén jaar extra garantie bij herstelling

Als extra stimulans voor de consument om te kiezen voor reparatie wordt de garantie met een jaar verlengd als je kiest voor reparatie. De reparatie van jouw toestel mag gedaan worden door vrijwel elke geregistreerde hersteldienst, en niét meer uitsluitend door de fabrikant. Volgens Matthieu is dit een overwinning voor zowel consumenten als de planeet: "Grote multinationals jagen mensen nodeloos op kosten door ons te dwingen om nieuwe toestellen te kopen als het oude stuk gaat. Met dit recht op reparatie keren we die perverse logica om, besparen we bakken geld en verminderen we de afvalberg."

Bovendien krijgt iedereen toegang tot handleidingen en moeten wisselstukken binnen een redelijke termijn en betaalbare prijs beschikbaar zijn, ook voor onafhankelijke hersteldiensten en gewone burgers. Wisselstukken kosten soms evenveel of meer dan een nieuw product, terwijl onderzoek aantoont dat mensen pas repareren als de prijs 30-40% lager ligt dan een nieuw product.

Geen monopolie op reparatie meer

Vandaag werpen fabrikanten barrières voor reparatie op. Een voorbeeld is de praktijk waarbij bedrijven zoals Apple via het gebruik van software bepaalde functies van een smartphone inperken als een wisselstuk niet afkomstig is van de originele fabrikant, of wanneer onafhankelijke herstellers een toestel repareren. Aan die praktijken wil de wet een eind maken.

Met deze wet worden fabrikanten verplicht reserve-onderdelen en reparatie-informatie beschikbaar te stellen voor iedereen. Een bloeiende hersteleconomie levert zo talloze lokale duurzame jobs op. Fabrikanten mogen ook niet langer misleidende informatie verstrekken (zoals marketing of signalen die reparatie als duur of riskant voorstellen), en ze mogen geen reparatie weigeren van toestellen die buiten hun eigen winkels zijn verkocht of gerepareerd.

Matthieu: "Monopoliegedrag van multinationals drijft mensen op kosten. Met de wet zorgen we voor meer concurrentie en dus lagere prijzen voor reparatie. Meer reparatie betekent minder productie en dus minder klimaatuitstoot."

Een recent rapport van de groene fractie toont aan dat de grootste milieu-impact van vele toestellen vooral ligt in de productiefase.

Hoe steunt Groen de circulaire economie?