Parlement vraagt meer aandacht voor ‘genderdatakloof’

23 Januari 2024

Parlement vraagt meer aandacht voor ‘genderdatakloof’

"Het is belangrijk dat meer mensen zich bewust worden van de gevolgen van een genderdatakloof." - Parlementsleden Eva Platteau en Kathleen Pisman.

Er moet meer aandacht komen voor de genderdatakloof in alle beleidsdomeinen. Dat vragen Groen en Vooruit in een gezamenlijke resolutie die vandaag werd goedgekeurd in de Kamercommissie Maatschappelijke Emancipatie. Als er iets nieuw ontwikkeld wordt in de samenleving: een medicijn, een smartphone, nieuw beleid… is onderzoek nodig. Alleen blijkt: wat we weten heeft voornamelijk betrekking op mannen. Al te vaak worden vrouwen niet meegenomen in onderzoek. Dat zorgt voor een datakloof. Dat is niet alleen een blinde vlek, het kan ook gevaarlijk zijn als bijvoorbeeld vrouwen of mannen medicijnen nemen die niet getest zijn voor hun situatie. Vooruit en Groen vragen in hun resolutie meer aandacht, een betere samenwerking en meer onderzoek in de strijd tegen de ‘genderdatakloof’.

Met haar boek “Invisible Women” bracht Caroline Criado Perez de genderdatakloof onder de aandacht. Groen en Vooruit pikten dit maatschappelijke fenomeen op en nodigden een brede waaier aan experten uit. Op basis van deze hoorzittingen schreven ze de resolutie die vandaag werd goedgekeurd in de commissie. De partijen komen met een reeks aanbevelingen om de genderdatakloof onder de aandacht te brengen.

Kathleen Pisman (Parlementslid Groen): “Het is belangrijk dat meer mensen zich bewust worden van de gevolgen van een genderdatakloof. Want dit heeft nadelige gevolgen voor het leven van vrouwen. Zo zie je dat in de groep van personen die geen diagnose krijgen en dus ‘onverklaarbare’ klachten hebben - de patiënt minstens 7 van de 10 keer een vrouw is. In Nederland heeft men hierrond een Kenniscentrum opgericht. Ook in België bestaan er instellingen die de kennis in huis hebben om dit in kaart te brengen. Het is aan de overheid om hun ook de opdracht te geven dit te doen. De goedkeuring van dit voorstel is dan ook een belangrijk signaal in de strijd tegen deze datakloof.”

Het parlement vraagt aandacht voor het dichten van de genderdatakloof in het algemeen, en in het bijzonder bij de productie van statistieken die het beleid informeren. Indiener Eva Platteau (Parlementslid Groen): "Als een bepaalde bevolkingsgroep niet wordt meegenomen, loop je cruciale informatie mis. Bij klinisch onderzoek is de standaardproefpersoon of zelfs het proefdier een man. Hierdoor ontbreekt specifieke kennis over de impact op vrouwen. En ook bij de toepassing van AI (artificiële intelligentie) moet vermeden worden dat datasets bestaande genderstereotypes versterken en voortzetten. Denk maar wanneer data gebruikt wordt voor het matchen van profielen aan vacatures.”

“Een beleid waarbij de reflex naar alle doelgroepen wordt gemaakt, kan iedereen ten goede komen. Want het is belangrijk dat we niet blind zijn voor het feit dat ook mannen zo benadeeld kunnen worden. Een goed voorbeeld daarvan is osteoporose of anorexia dat veel minder bij mannen wordt gediagnosticeerd omdat ze ten onrechte als typisch vrouwelijke aandoeningen worden beschouwd. Meten is weten en we pleiten er dan ook voor dat iedereen wordt meegenomen in de data die ons deze kennis verschaft”, besluiten Pisman en Platteau.

Achtergrondinformatie

De “genderdatakloof” verwijst naar het historisch gegroeide tekort aan kennis over vrouwen. Het gaat over data in wetenschappelijk onderzoek, over statistieken die gebruikt worden, over proeven die gebeuren voor nieuwe producten, maar ook over kennis en inzicht in de dagelijkse ervaring van vrouwen. Het wordt gevaarlijk wanneer er onterecht van wordt uitgegaan dat data, die niet representatief zijn voor vrouwen, toch gebruikt wordt voor vrouwen. Het kan gaan over een tekort aan data bij de werkzaamheid van geneesmiddelen, de ontwikkeling van nieuwe technologie, de arbeidsmarkt, applicaties en artificiële intelligentie.