Groen luidt alarmbel over illegale natuurvernietiging

'Een gezonde leefomgeving staat of valt met natuur in de buurt. Vandaag is onze natuur vogelvrij verklaard. Het is hoog tijd dat de regering Jambon onze natuur beter gaat beschermen.'

Uit nieuwe cijfers die Groen-parlementslid Mieke Schauvliege opvroeg bij minister van Natuur Zuhal Demir blijkt dat er jaarlijks 150 hectare natuur illegaal verdwijnt. Dat is een gebied vergelijkbaar met de oppervlakte van het Rivierenhof in Antwerpen. In de realiteit ligt dat cijfer vermoedelijk nog hoger. Natuurinspectiediensten zijn zwaar onderbemand waardoor niet alle vernietiging in kaart wordt gebracht. 'Een gezonde leefomgeving staat of valt met natuur in de buurt. Vandaag is onze natuur vogelvrij verklaard. Het is hoog tijd dat de regering Jambon onze natuur beter gaat beschermen', benadrukt Schauvliege. Ze dringt aan op versterking van de inspectie, een straffer sanctioneringsbeleid en een inventarisering van kleine landschapselementen, zoals hagen, bomenrijen, bloemenrijen en poelen, zodat er beter opgevolgd kan worden wat verdwijnt.

Natuurinspectiediensten zijn zwaar onderbemand. Schauvliege: 'Eén inspecteur staat vandaag in voor gemiddeld 9 gemeentes wat handhaving zo goed als onmogelijk maakt. Dat schrijnend tekort aan handhavers zorgt dat er een gevoel van straffeloosheid ontstaat, wat terug te zien is in de feiten. De illegale natuurvernietiging swingt de pan uit.' Het Groen-parlementslid haalt er de cijfers van 2021 bij. Vorig jaar ging zo'n 52 hectare bos illegaal tegen de vlakte, werd 61,5 hectare beschermde vegetatie vernietigd en werd zo'n 43 hectare van onze meest ecologisch waardevolle weides omgeploegd en vernietigd. In totaal werd ook bijna 40 km hagen en houtkanten vernietigd. Dat is een aaneengesloten lint over een afstand van Brussel naar Antwerpen.

Naast een versterking van de inspectiediensten om vernietiging vast te stellen is er ook een sterker sanctioneringsbeleid nodig vindt Schauvliege. In 2021 werd er 486 keer natuurvernietiging vastgesteld. In nog geen 200 gevallen werd de overtreder verplicht tot heraanplant van het vernietigde stuk natuur. Nochtans gaat het over enorme stukken grond. In bijna 100 gevallen was er bijvoorbeeld sprake van illegale boskap, goed voor een vernietiging van 52 hectare. Schauvliege: 'Een gemiddeld Vlaams bos is gemiddeld zo'n een halve hectare groot en daar staan al snel 1000 bomen op. Dat er zomaar 52 hectare bos illegaal gekapt wordt, dat is geen klein misdrijf meer. Het gaat hier echt om zware feiten.' Bovendien zijn ook de boetes laag. Hoewel er in theorie geldboetes opgelegd kunnen worden tot 2 miljoen euro, is het gemiddelde sanctiebedrag maar 1251 euro.

Bedreiging biodiversiteit
Naast bos verdwijnen er jaarlijks 40 km hagen en houtkanten. Het Vlaams landbouwlandschap dat ooit omringd werd door hagen, bomen en bloemenstroken wordt steeds meer uitgekleed tot monotone akkers. Dat heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit in Vlaanderen, die sowieso al zwaar onder druk staat. 'Landbouwlandschappen zijn onlosmakelijk verbonden met het voortbestaan van bepaalde dieren en planten', legt Schauvliege uit. 'Akkers en weiland werden vroeger omringd door een rijkdom aan bomen, hagen en planten. Nu die steeds meer verdwijnen, zijn ook dieren die hier leefden, of die langs deze stroken van het ene natuurgebied naar het andere trokken, rechtstreeks bedreigd.'

Schauvliege besluit: 'Onze natuur wordt vernietigd waar we bij staan en de regering Jambon laat het gebeuren. In plaats van toe te kijken hoe onze biodiversiteit afsterft, zou ze alles op alles moeten zetten om die te beschermen en te versterken.'