Nauwelijks toezicht op gebruik vuurwapens en pepperspray door politie
26 April 2022
"We zien het aantal incidenten ook stijgen maar we weten niet of het geweld ook verantwoord en proportioneel was." (Eva Platteau)
Telkens wanneer de politie (legaal) geweld gebruikt binnen haar politionele taken dient zij die "incidenten" te melden in het kader van de meldingsplicht. Uit een antwoord van minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden op een vraag van federaal parlementslid Eva Platteau blijkt nu dat er in 2021 niet van elk incident melding werd gemaakt. Bovendien werd bij de meldingen die wel gedaan werden nauwelijks of niet onderzocht of het gebruik van geweld terecht was. Uit de cijfers blijkt ook dat het aantal zogenaamde schiet- en spuitincidenten op vijf jaar tijd gestegen is van 251 naar 415 incidenten. De aanzienlijke stijging van het gebruik van pepperspray en rubberkogels springen daarbij in het oog.
"Dat de lange arm der wet af en toe geweld moet gebruiken is niet meer dan normaal. Maar die geweldincidenten moeten wel gemeld worden en waar nodig onderzocht. En dat gebeurt nu dus veel te weinig", zegt Eva Platteau. "We zien het aantal incidenten ook stijgen maar we weten niet of het geweld ook verantwoord en proportioneel was. Dat is een probleem in onze rechtstaat. Groen vraagt daarom dat er beter wordt toegezien op de meldingsplicht en dat de incidenten beter worden onderzocht als daar aanleiding toe is."
In het antwoord van de minister staat vermeld dat "...anno 2022 de Algemene Inspectie (AIG) alleen maar kan vaststellen dat de fiches, verslagen en andere nota’s die haar bereiken nog steeds zeer verscheiden zijn, gaande van een omstandige verklaring in het kader van een werkongeval, over het meldingsformulier ‘ernstig incident’ tot een eenvoudige e-mail van enkele lijnen."
De minister geeft ook aan dat het "regelgevend instrumentarium aanwezig is" De correcte uitvoering ervan is volgens haar een verantwoordelijkheid van elke korpschef van de lokale politie en directeur van de federale politie. De Algemene Inspectie van de Politie "wijst niettemin op de noodzaak van een uniforme en coherente implementatie van de regelgeving ter zake bij alle componenten van de geïntegreerde politie."
Het aantal gemelde schiet- en spuitincidenten is dus sinds 2017 gestaag gestegen van 251 tot 415 incidenten. Het gebruik van pepperspray is tussen 2017 en 2021 bijna verdrievoudigd. Vanaf 2020 zien we dan weer een stijging van de inzet van het FN303-geweer dat rubberkogels afvuurt. Het aantal waarschuwingsschoten is dan weer in dalende lijn sinds 2019.
"Is er een correlatie tussen het toenemend gebruik van rubberkogels en daling van het aantal waarschuwingsschoten? We weten het niet omdat het simpelweg niet onderzocht wordt. Verschillende cijfers roepen vragen op. Waarom gebeurt dat? Is er zicht op oorzaak van deze evolutie? En hoe wordt dat opgevolgd? Helaas krijgen we daar voorlopig geen antwoord op", besluit het federale parlementslid.
