Belgische kinderen in top drie pesticidenblootstelling. Groen vraagt maatregelen
15 December 2022
'Pesticiden vormen een bedreiging voor de gezondheid van mens en natuur. Met pesticidevrije zones dichtbij woonwijken, kan de regering Jambon een belangrijke stap zetten om de gezondheid van kinderen te beschermen.'
Alleen in Tsjechië en Polen zijn kinderen erger blootgesteld aan pesticiden dan in België. Alle andere Europese landen doen het beter. Dat blijkt uit een nieuw rapport van UNICEF. 'België bevindt zich in een verontrustende top drie die tot actie moet aansporen', klinkt het bij Groen-parlementslid Mieke Schauvliege. 'Pesticiden vormen een bedreiging voor de gezondheid van mens en natuur. Er is nood aan een afbouw van het gebruik ervan en aan pesticidevrije zones, bijvoorbeeld in de buurt van opgroeiende kinderen, om de schadelijke blootstelling aan de chemicaliën terug te dringen.'
België bevindt zich in de Europese top wat pesticidegebruik per hectare betreft. Alleen Nederland, Malta en Cyprus gebruiken nog meer pesticiden. Daarbij komt dat door de hoge bevolkingsdichtheid in België die pesticiden vaak gebruikt worden in de buurt van mensen. Een nieuw rapport van UNICEF doet alle alarmbellen afgaan: vooral in Vlaanderen worden te veel pesticiden gespoten en bovendien te vaak in de buurt van kinderen. Bijna 10 procent van de Belgische kinderen leeft in een omgeving met hoog risico op blootstelling aan pesticiden. Groen dringt erop aan dat het gebruik van pesticides vermindert- een halvering tegen 2030 en een volledige uitfasering tegen 2050 - en pleit voor bufferzones. Schauvliege dient daarvoor een resolutie in het Vlaams Parlement in.
Het gebruik van pesticiden is nu al verboden op openbare plaatsen. Uit het rapport van UNICEF blijkt dat dit lang niet voldoende is om kinderen te beschermen tegen de giftige stoffen. 'Met pesticidevrije zones dichtbij woonwijken, kan de regering Jambon een belangrijke stap zetten om de gezondheid van kinderen te beschermen', aldus Schauvliege. Het Groen-parlementslid dringt er daarnaast op aan om bufferzones in de buurt van natuurgebieden, waterwingebieden en waterlopen te installeren. Schauvliege: 'De verontrustende cijfers van UNICEF tonen zwart op wit dat er dringend actie nodig is. Met een beetje politieke wil kan dat heel snel: er bestaat een Vlaams pesticidenbesluit. Met één pennentrek kan minister Demir dat aanpassen en de gezondheid van mens en natuur beschermen.'
Vandaag beperkt de strategie van de regering Jambon zich tot optimalisatie van spuittechnieken, maar dat is onvoldoende om de gezondheid van mens en natuur te beschermen. Een afbouw van pesticides is daarvoor noodzakelijk. Ook de Europese Commissie legt de lat hoger en wil op termijn naar een 'gifvrij Europa'. Dat er actie nodig is, bleek recent nog uit een studie dat de zaadkwaliteit bij mannen snel achteruit gaat, wat onder meer te wijten is aan hormoonverstoorders.
Parijsakkoord voor de natuur
De natuur staat wereldwijd gigantisch onder druk. Na tien jaar met twee bijkomende jaren uitstel door COVID, organiseert de VN de komende twee weken een belangrijke biodiversiteitstop, COP 15. Wereldleiders en toponderhandelaars komen daar samen om nieuwe biodiversiteitsdoelen en bijhorende actieprogramma's vast te leggen tegen 2030. Dertig procent van het aardoppervlak beschermen als natuur, is één van de hete hangijzers op deze COP. 'Ook Vlaanderen heeft een rol te spelen in het beschermen en herstellen van de biodiversiteit. Om de Vlaamse natuur te beschermen is het noodzakelijk dat pesticidengebruik in de directe omgeving verboden wordt', benadrukt Schauvliege.
De COP 15 over biodiversiteit gaat door van 7 t.e.m. 19 december in Montreal en heeft dezelfde urgentie als de klimaattoppen van de VN. De biodiversiteit is namelijk in de afgelopen 50 jaar met 60 procent achteruit gegaan, maar liefst één miljoen soorten dreigt de komende decennia uit te sterven en van de 20 biodiversiteitsdoelen die werden vastgelegd tegen 2020, is op slechts 4 doelen voortgang geboekt. 'De situatie is kritiek: deze COP moet een Parijsakkoord voor de natuur opleveren', besluit Schauvliege.
