Groen wil gratis schoolmateriaal voor elk kind
01 September 2023
Met eerlijke kansen op school zorgen we voor een eerlijke start voor elk kind.
Elk kind heeft het recht op een eerlijke start, ongeacht de financiële situatie van hun ouders. Dit is de kernboodschap die Groen covoorzitster Nadia Naji en Vlaams parlementslid Elisabeth Meuleman bij de start van het schooljaar op de politieke agenda zetten.
Groen wil schoolmateriaal volledig gratis maken voor elk kind: "Met eerlijke kansen op school zorgen we voor een eerlijke start voor elk kind, maar steeds minder ouders kunnen de schoolfacturen betalen. In het middelbaar onderwijs botsen ouders op de hoge facturen van boeken, een laptop, of zelfs allebei. Wie een vakopleiding volgt, moet ook nog eens betalen voor materiaal. Gratis en kosteloos onderwijs is een basisrecht dat niet afhankelijk mag zijn van iemands financiële achtergrond."
Uit een bevraging van het vrij onderwijs VCOV blijkt dat één op de drie ouders ongerust is over de schoolfacturen. Uit een eigen bevraging van Groen bij 370 scholen blijkt ook dat het aantal onbetaalde schoolfacturen blijft stijgen. Vooral op scholen met veel kwetsbare leerlingen is het aantal onbetaalde facturen erg hoog. Maar ook dat scholen zelf meer en meer moeten bijspringen om onbetaalde facturen te compenseren en dat ze zo moeten besparen op pedagogische uitgaven, zoals de aankoop van boeken voor de schoolbib of ander didactisch materiaal.
"De tekorten stapelen zich alleen maar op en kinderen én scholen zijn daarvan de dupe", aldus Nadia Naji. "Het is al lang duidelijk dat de werkingsmiddelen die scholen krijgen onvoldoende zijn om kwalitatief lesmateriaal aan te bieden. De kosten van onderwijs mogen geen obstakel vormen voor de educatieve ontwikkeling van onze kinderen."
Door een gebrek aan werkingsmiddelen geven directeurs aan dat ze vorig schooljaar moesten besparen op pedagogische uitgaven. Dat was het geval in 57% van de basisscholen en 64% van de secundaire scholen.
Er is sinds de corona-crisis een aanzienlijke toename van het aantal onbetaalde schoolfacturen: in de onderwijsbevraging van Groen gaf 57% van de directeurs basisonderwijs en 81% van de directeurs secundair onderwijs aan dat er sinds Corona iets meer of veel meer onbetaalde facturen zijn op hun school.
Nadia Naji benadrukt: "Onderwijs in België is in principe gratis, maar toch brengt naar school gaan vandaag nog grote kosten met zich mee voor ouders. Dat staat eerlijke kansen van kinderen in de weg. Het is hoog tijd dat we als samenleving erkennen dat elke leerling recht heeft op gelijke toegang tot schoolmateriaal. We moeten ervoor zorgen dat ouders zich geen zorgen hoeven te maken over de kosten van essentiële leermiddelen."
Groen eist daarom gratis schoolmateriaal, voor elk kind, ongeacht de opleiding, in het basis- en secundair onderwijs. "Een schoolbank is gratis, maar lesboeken niet. De ene school biedt gratis een laptop aan, door zelf bij de springen in de kosten, de andere niet. Technische richtingen zijn vaak duurder omwille van extra schoolmateriaal. Deze ongelijkheid moet uit het onderwijssysteem", benadrukt Nadia Naji.
Groen heeft een duidelijk plan ontwikkeld om deze situatie aan te pakken en kosteloos onderwijs te bevorderen.
In het basisonderwijs mogen scholen nu al geen geld vragen aan ouders voor materiaal dat gebruikt wordt om de eindtermen te behalen. Groen pleit ervoor om die regeling geleidelijk aan door te trekken naar het secundair onderwijs, waar de kosten vandaag erg hoog oplopen. Het voorstel omvat de invoering van een nieuwe schoolkostenmonitor om inzicht te krijgen in de daadwerkelijke kosten van onderwijs. Bovendien pleit Groen voor een striktere toepassing van regelingen die nu al bestaan om basisschoolleerlingen gratis te voorzien van alle noodzakelijke leermiddelen. En de werkingsmiddelen voor scholen moeten fors omhoog. Voor Groen moeten scholen die richtingen geven waarbij duurder materiaal nodig is, zoals opleidingen tot kapper, lasser of kok, maar ook verschillende kunstopleidingen, meer middelen krijgen voor de aankoop van materiaal. Daarnaast pleit Groen voor een maximumfactuur in het secundair onderwijs, voor kosten die buiten het lesmateriaal vallen.
"Met eerlijke kansen op school zorgen we voor een eerlijke start voor elk kind, of die nu kapper of dokter wil worden, rechter of bakker", besluit Nadia Naji.
Groen pleit voor een geleidelijke invoering van deze maatregelen, waarbij rekening wordt gehouden met de complexiteit van het onderwijslandschap. Door deze stappen te nemen, wil Groen de kloof tussen leerlingen verkleinen en ervoor zorgen dat ouders niet langer geconfronteerd worden met onverwachte financiële lasten in verband met het onderwijs van hun kinderen.
