Ecolo en Groen stellen gezamenlijke visie staatshervorming voor: 'Samenwerkingsfederalisme in plaats van blokkeringsfederalisme'

'Er zit toekomst in België, daar zijn we van overtuigd. Zeker als we meer en beter samenwerken en de instellingen eenvoudiger maken. Dat is beter voor de werking van ons land en dus voor alle Belgen.'

'Er zit toekomst in België, daar zijn we van overtuigd. Zeker als we meer en beter samenwerken en de instellingen eenvoudiger maken. Dat is beter voor de werking van ons land en dus voor alle Belgen.' Groen-covoorzitters Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout en Ecolo-covoorzitters Jean-Marc Nollet en Rajae Maouane stellen vandaag de nieuwe gemeenschappelijke visie op staatshervorming van Groen en Ecolo voor. Enkele opvallende ideeën: versterking van het federale niveau, vier sterke deelstaten met omgekeerd afgeslankte gemeenschapsbevoegdheden en een federale kieskring.

'Staatshervorming wordt vaak herleid tot herfederaliseren of defederaliseren, maar dat was voor ons niet het vertrekpunt. De vraag was wél, hoe maken we de besluitvorming en het leven van de Belgen beter? Soms liggen onze antwoorden op het niveau van de deelstaten, soms federaal en soms Europees of zelfs mondiaal’, aldus Naji en Nollet. Door bovendien een gezamenlijke institutionele visie naar voor te schuiven, onderscheiden de groenen zich van andere politieke families en al helemaal van partijen die het land willen splitsen.

Versterking federaal niveau

'We willen met deze voorstellen komaf maken met het blokkeringsfederalisme omwille van politiek-strategische belangen. Daarom zetten we voluit in op efficiëntere en betere samenwerking van de verschillende Belgische overheden', legt Naji uit. ‘In de afgelopen maanden is België een aantal keer zonder standpunt naar internationale overlegmomenten getrokken, bij gebrek aan eensgezindheid tussen alle politieke niveaus in ons land. Bijgevolg zijn de Belgen gewoon niet vertegenwoordigd in belangrijke onderhandelingen op het internationale toneel.' In het voorstel van de Groenen zou het federale niveau in zo'n geval een finale knoop kunnen doorhakken. 'Maar ook in het geval van crisisbeheer, of wanneer het Overlegcomité er op een belangrijk moment niet uitkomt', voegt Naji toe.

De groenen willen niet alleen de samenwerking tussen de verschillende regeringen versterken, maar ook de Belgische democratie, door bijvoorbeeld een federale kieskring in te voeren voor een deel van de leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. 'Wij kiezen heel duidelijk voor één België, met een sterke federale regering en een sterk federaal parlement. Dan is het ook belangrijk dat er op Belgen uit alle hoeken van het land gestemd kan worden. Eén federale kieskring, waarbij Vlamingen ook op Waalse of Brusselse kandidaten kunnen stemmen en omgekeerd, zou de betrokkenheid sterk verbeteren', vult Nollet aan. 'Bovendien zou het ervoor zorgen dat politici zich meer tot alle landgenoten richten én ook aan alle kiezers verantwoording afleggen, in plaats van alleen in hun eigen landsdeel.'

4 sterke deelstaten, afgeslankte gemeenschapsbevoegdheden

'Om de institutionele structuur eenvoudiger te maken, stellen we voor werk te maken van vier sterke deelstaten: Vlaanderen, Wallonië, Brussel en Ostbelgien', klinkt het bij Naji en Nollet. 'De gemeenschapsbevoegdheden zouden dan beperkt worden tot cultuur en onderwijs, iets wat ook veel Franstalige en Nederlandstalige academici eerder al bepleitten.'
Zeker in Brussel zorgt dat voor grote veranderingen. In dit model zouden de sociale en gezondheidssectoren en het beroepsonderwijs – mits stevige garanties op vlak van tweetaligheid - gefuseerd kunnen worden in de Hoofdstad. Bijgevolg zouden de GGC en de Cocof als decretale macht afgeschaft kunnen worden. Dat is een radicale vereenvoudigingskuur voor Brussel en dus voor België. In Brussel zouden bepaalde bevoegdheden – binnen bijvoorbeeld Mobiliteit, Stedenbouw en fiscaliteit - ook verschuiven van de gemeentes naar het Gewest.

Democratisering en modernisering

De groenen willen de Belgische instellingen ook democratiseren en moderniseren. Daarvoor presenteren ze onder meer dynamische democratische spelregels voor de federale regeringsvorming. Ook de procedure tot wijziging van de Grondwet, het petitierecht en de regels voor benoeming van de rechters van het Grondwettelijk Hof worden hervormd.
Dat er toekomst zit in België is voor de groenen evenwel duidelijk: 'Het verhaal van België is nog niet af. Met een staatshervorming die inzet op samenwerking maken we ons klaar voor de volgende 200 jaar van ons land, daar zijn we van overtuigd. Als je echt wil samenwerken, kan er veel’, besluiten Naji en Nollet.