Groen wil cultuur voor alle jongeren via cultuurpas
20 December 2022
'Wel of geen toegang hebben tot cultuur is een vorm van kansarmoede. Als we de ongelijkheid in de samenleving willen wegnemen, moet ook de drempel voor cultuur naar beneden.'
Uit cijfers blijkt dat wanneer je ouders zelf geen cultuur opzoeken , de kans een stuk kleiner is dat je dat zelf wel zal doen. Om die ongelijkheidskloof te dichten en iedereen toegang te bieden tot cultuur, stelt Groen een cultuurpas voor, naar het voorbeeld van Frankrijk: een cultuurbudget voor elke jongere dat verdeeld wordt via de scholen. Een deel van het budget is voor cultuur op school, een ander deel is om te besteden aan cultuur in de vrije tijd. 'Wel of geen toegang hebben tot cultuur is een vorm van kansarmoede. Als we de ongelijkheid in de samenleving willen wegnemen, moet ook de drempel voor cultuur naar beneden', klinkt het bij Groen-parlementslid Elisabeth Meuleman. De groenen lanceren hun voorstel niet toevallig tijdens de Warmste Week, die dit jaar draait om de strijd tegen kansarmoede.
Uit recente cijfers blijkt dat wanneer ouders aan cultuur deelnemen, 70 procent van de volgende generatie regelmatig een boek leest. Is dat niet het geval, dan daalt het aandeel boekenlezers met 20 procent. Voor cultuur buitenshuis is de impact nog veel duidelijker te zien. 44 procent van de kinderen die ouders hebben die zelf frequent of af en toe naar een concert gaan, doen dat zelf ook. Kinderen die hun ouders dat niet zagen doen, gaan veel minder naar concerten: in dat geval vindt slechts 17 procent de weg naar een concertzaal. Hetzelfde patroon is te zien bij bezoeken aan tentoonstellingen of musea. Terwijl 43 procent af en toe of regelmatig de weg vindt naar musea, naar voorbeeld van de ouders, zakt dat percentage met de helft wanneer ze hun eigen ouders dat nooit zagen doen.
Meuleman wil de toegang tot cultuur daarom versterken met een cultuurpas voor elke jongere. Ze ziet daarin een waardevolle samenwerking met de scholen, net zoals het geval is in Frankrijk. 'Een deel van de cultuurpas kan ingezet worden voor cultuur op school. Zo hoeven leerlingen geen enkele praktische drempel of twijfel te overwinnen om toch al een eerste keer in aanraking te komen met cultuur. Een ander deel kan gereserveerd worden voor de individuele cultuurbeleving, zodat jongeren ook zelf kunnen kiezen of ze hun pas liever gebruiken voor theater, een concert of museumbezoek', legt het Groen-parlementslid uit.
Cultuurtoegang via een pas heeft ook in eigen land al zijn succes bewezen. Houders van een museumpas gaven recent aan dat ze tot 4 keer meer musea bezoeken dan dat ze dat deden zonder pas. Meuleman: 'De toegang tot cultuur is vandaag sterk verweven met de gewoontes thuis. Met een cultuurpas geven we de toegang tot cultuur letterlijk in handen van de jongeren. Zo kunnen we elke jongere een gelijke kans op cultuur bieden en de ongelijkheid wegwerken'.
Cultuur op school onder druk
Met de cultuurpas wil Groen ook een antwoord bieden op het cultuuraanbod op school dat stevig onder druk staat. Cultuur wordt vaak als een 'extraatje' gezien. Zeker in tijden van hoge energiefacturen, wordt het vaak als eerste 'opgeofferd'. 'Met de cultuurpas zouden scholen verzekerd zijn van een cultuurbudget en kunnen ze cultuur aanbieden zonder dat ze daarvoor hun algemene middelen moeten aansnijden. Op die manier kan élke jongere proeven van cultuur en niet alleen de jongeren in de scholen die er vandaag bewust voor kiezen', besluit Meuleman.
Warmste week
Heel de maand december vlamt Groen mee tegen kansarmoede, het thema van de Warmste Week. Naast de verkoop van een 'zak vol kansen' waarvan de opbrengst integraal naar de Warmste Week gaat, organiseert Groen opnieuw 'De Warmste Wandeling'. Heel wat groenen - waaronder covoorzitters Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout - stappen met meer dan 30 sympathisanten in de nacht van 20 op 21 december een tocht van 30 kilometer van Diest naar Hasselt. Met de actie willen ze kansarmoede hoger op de politieke agenda zetten.