Groen wil gratis zonnepanelen voor Vlamingen met sociaal energietarief
18 September 2023
'Ondanks de bestaande premies en leningen is de financiële drempel om zonnepanelen te leggen voor veel mensen nog te hoog. De Vlaamse regering kan met een systeem van prefinanciering die drempel wegnemen.'
Zonnepanelen zijn de meest efficiënte investering om de energiefactuur snel te doen dalen. Maar niet iedereen kan de investeringskost dragen. Om zonne-energie toch toegankelijk te maken voor iedereen, stellen Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege en parlementslid Staf Aerts voor dat het Vlaamse Gewest met een systeem van prefinanciering de investeringskost voor mensen in kwetsbare situaties op zich neemt. Die investering zou zichzelf terugverdienen door de winst op de energiefactuur. De groenen lanceren het voorstel in de week dat de beroepsprocedure van de Klimaatzaak start. 'Onze planeet beschermen, dat is onze gezondheid beschermen en de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. De afbouw van fossiele uitstoot en omschakeling naar hernieuwbare energie zijn daarbij van cruciaal belang. Maar ondanks de bestaande premies en leningen is de financiële drempel om zonnepanelen te leggen voor veel mensen nog te hoog. De Vlaamse regering kan met een systeem van prefinanciering die drempel wegnemen.'
Deze week startte de beroepszaak van de Klimaatzaak. De vzw en haar duizenden mede-eisers dringen erop aan naar de wetenschap te luisteren en de CO2-uitstoot drastisch terug te dringen door het gebruik van fossiele brandstoffen terug te schroeven. Net als windmolens spelen zonnepanelen daarbij een sleutelrol. 'Hoe sneller en hoe meer zonnepanelen er op onze daken liggen, hoe sneller en groter de positieve impact op ons klimaat. Het is de Vlaamse regering die voor die positieve impact kan zorgen', benadrukt Schauvliege. Dat Europa deze week de bindende doelstelling voor hernieuwbare energie optrok van 31 naar 42,5 procent is bovendien een extra reden om sneller en meer in te zetten op zonnepanelen.
Concreet stellen de groenen voor dat de Vlaamse regering - eventueel in samenwerking met burgercoöperaties of energiebedrijven - de investeringskost voor de plaatsing van zonnepanelen op zich neemt en ook de praktische organisatie daarvan regelt. De groenen lieten zich inspireren door BRUSOL. Dat bedrijf plaatst volledig gratis zonnepanelen bij Brusselse gezinnen. Haar inkomsten haalt BRUSOL uit de opgewekte reststroom die ze laat doorstromen naar laadpalen van haar moederbedrijf, EnergyVision. Ook de overheid kan op zo'n manier werken, menen de groenen, maar zou dan haar investering kunnen terugverdienen via de winsten op de energiefactuur. Eens de panelen terugbetaald zijn, is de winst volledig voor de eigenaar. 'Wanneer je mensen de investeringskost en de praktische rompslomp uit handen neemt, zien we dat wie vandaag niet kan of twijfelt te investeren, de stap toch zet. Als individuele burger hou je er een lagere energiefactuur aan over, de winst voor het klimaat is voor ons allemaal', aldus Aerts.
Daarnaast kan de Vlaamse regering ook sneller werk maken van een beter kader voor collectieve zonne-installaties, bijvoorbeeld op daken van sociale woningen, appartementen of publieke voorzieningen en overheidsgebouwen. Zo kunnen steden en gemeenten via energiecoöperaties of energiegemeenschappen stroom leveren aan kwetsbare gezinnen.
Klimaatcommissie en klimaathysterie
Naast dit concrete voorstel dienen de groenen ook een uitgebreide klimaatresolutie in het Vlaams Parlement in met tal van voorstellen op basis van aanbevelingen van experten. Sterker inzetten op zonne-energie en energiedelen maakt daar deel van uit. Die resolutie is het resultaat van de klimaatcommissie die vorig jaar 30 keer samen kwam in het Vlaams Parlement en waar 120 experten en mensen uit het middenveld werden gehoord. Terwijl andere partijen de commissie nog een aantal maanden willen laten doorlopen, willen de groenen nu vooral overgaan tot actie. 'De voorbije maanden is elk aspect van het Vlaams klimaatplan grondig geanalyseerd en geëvalueerd. Daar verder over praten vinden wij niet nodig, de aanbevelingen moeten nu vooral uitgevoerd worden, benadrukt Schauvliege.
Schauvliege en Aerts schuiven de voorstellen naar voor enkele dagen nadat Vlaams minister voor Klimaat, Zuhal Demir, de terechte bezorgdheid van veel mensen over het klimaat nog wegzette als 'klimaathysterie'. 'Voorbije week sneuvelde vier opeenvolgende dagen het hitterecord nadat ook juni, juli en augustus wereldwijd maanden waren met extreme weersverschijnselen en records aan diggelen sloegen. In plaats van wie zich daar terecht zorgen over maakt weg te zetten als hysterisch, zou de minister beter haar macht gebruiken om actie te ondernemen en de bezorgdheid weg te nemen met daden', besluit Schauvliege.
