Meer dan 75% van ons Belgisch energiegebruik stoelt op fossiele brandstoffen. Die vormen één van de belangrijkste oorzaken van de klimaatverandering en zijn sterk vervuilend. Om onze energievoorziening klimaatneutraal te maken moeten we overschakelen naar duurzame energie. En daarvoor hebben we minder dan 30 jaar tijd. We staan dus voor een ingrijpende energie-omwenteling.

Energiebesparing, zon en wind worden de nieuwe hoofdrolspelers. We verlaten het model waarin enkele centrale productie-eenheden in handen zijn van grote buitenlandse bedrijven en evolueren naar een meer democratische, decentrale en klimaatneutrale energievoorziening.

We schakelen een versnelling hoger

We weten wat er nodig is: minder energie verbruiken, meer hernieuwbare energie produceren, een slim energiesysteem uitbouwen en energie toegankelijk maken voor iedereen. Laat ons nu vaart maken om de oplossingen uit te rollen. Onze onderzoeksinstellingen, de bedrijven en het middenveld maken daar al volop werk van.

Groen zorgt met de federale regering voor een versnelling van de energietransitie. We zetten bijvoorbeeld in op een sterke uitbreiding van offshore windenergie met een participatiekader voor burgers. Het uitgebreid sociaal tarief is een belangrijke maatregel in de strijd tegen energiearmoede.

Maar veel belangrijke hefbomen zitten bij de gewesten. Vooral Vlaanderen sleept met de voeten om het potentieel van energiebesparing en hernieuwbare energie ten volle in te zetten. Met een aandeel van amper negen procent hernieuwbaar in het finale energiegebruik is Vlaanderen de slechtste leerling van de Europese klas. Om dat aandeel te vergroten, moet de energievraag sterk naar omlaag en de productie van hernieuwbare energie veel sneller naar omhoog.

Iedereen mee in de energietransitie

Doortastende maatregelen zijn nodig. Met klimaatneutrale woningen en wijken, warmtepompen en warmtenetten kunnen we ons aardgas- en stookolieverbruik én onze energiefactuur sterk verminderen. Duurzame mobiliteit kan de energievraag stevig doen zakken. We kunnen zelf of samen met anderen hernieuwbare energie opwekken en met elkaar delen.

Steeds meer mensen willen mee in die energietransitie stappen door te investeren in energierenovatie, zonnepanelen, energiecoöperaties, … Maar ze botsen op een tekort aan informatie, middelen, materialen, arbeidskrachten en aangepaste wetgeving.

Europa draagt de lidstaten op om een democratisch kader op te stellen dat burgers en bedrijven een meer centrale plek geeft in de energietransitie, via instrumenten zoals energiedelen en energiegemeenschappen. Met een collectieve, sociale aanpak en energiedeelsystemen nemen we iedereen mee en vermijden we dat nieuwe ongelijkheden ontstaan.