Ecolo-Groen: geweldig dat Europese lidstaten vergunning glyfosaat niet willen verlengen, jammer dat België toch vóór stemde

Dit is een geweldig signaal van de Europese lidstaten. Glyfosaat hoort niet thuis in ons lichaam, of in onze omgeving.

Vanmorgen stemden vertegenwoordigers van de Europese lidstaten over het voorstel van de Commissie om de vergunning van glyfosaat te verlengen. Dat voorstel kreeg geen gekwalificeerde meerderheid, waardoor de beslissing nu terug in handen van de Commissie belandt. 'Wat de Commissie daar ook mee doet, dit is een geweldig signaal van de Europese lidstaten. Glyfosaat hoort niet thuis in ons lichaam, of in onze omgeving, dat weten we al lang. Eindelijk zien we op Europees niveau de politieke moed er een vuist tegen te maken' zegt Barbara Creemers, Kamerlid voor Groen. De Ecolo-Groen fractie betreurt echter dat België in die stemming niet bijdroeg aan het tegenhouden van de verlenging. 'Net als Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk dat vorige maand al  deden, had België zich moeten onthouden in deze stemming' stelt ze. 

De stemming vond vandaag plaats in SCOPAFF, het 'Standing Comittee on Plants, Animals, Food and Feed' van de Europese Commissie. De Belgische vertegenwoordiging daarin wordt aangestuurd door minister David Clarinval. In een stemverklaring gaf Clarinval op aandringen van Groen en Ecolo wel mee dat deze voor-stem voor een tijdelijke verlenging geenszins een voorafname is op onze stemonthouding volgend jaar.

Samen met haar Ecolo-parlementslid Séverine de Laveleye trekt Creemers aan een wetsvoorstel en een resolutie voor een Europees verbod op glyfosaat. 'Wij pleiten al jaren voor het verbieden van deze schadelijke stof' zegt ze. 'In 2015 beschreef het kankeronderzoekagentschap (IARC) glyfosaat als "waarschijnlijk kankerverwekkend". De gezondheidsraad adviseerde in 2020 het zo snel mogelijk te verbieden, omwille van de hormoonontregelende eigenschappen van de stof. Onlangs nog berichtte de Vlaamse pers over de aanwezigheid van pesticiden in het bloed van kinderen in de Kempense gemeenten Mol, Dessel en Retie, waaronder ook glyfosaat. Toch is het gebruik van glyfosaat in de afgelopen 10 jaar amper gedaald. In het regeerakkoord spraken we af chemische stoffen terug te dringen. We hadden graag gezien dat België die ambitie ook op het Europees niveau uitgedragen had in deze stemming.' 

In 2015 stemden de Europese regeringen tegen een verlenging van de Europese glyfosaat vergunning, mede dankzij een vernietigend advies over de stof van de Wereldgezondheidsorganisatie. In 2017 kwam er alsnog een verkorte verlenging van 5 jaar. België stemde toen tegen. Die vergunning loopt eind dit jaar af. Voor de verlenging daarvan loopt een wettelijke procedure, maar het onderzoek dat daarvoor door het EFSA gevoerd wordt liep vertraging op. In juli 2023 moeten de conclusies van dat onderzoek er zijn, en zal de kwestie van een verbod dus opnieuw op Europees niveau bediscussieerd worden.

De beslissing ligt nu opnieuw bij de Commissie. Men verwacht dat die de vergunning voor glyfosaat alsnog tijdelijk zal verlengen. Daar zijn twee redenen voor. Allereerst zou er op dit moment onvoldoende juridische basis zijn voor een niet-verlenging, omdat de wettelijke procedure voor een verbod nog loopt. Als de beslissing vandaag genomen was, hadden grote glyfosaat-producenten die gemakkelijk kunnen aanvechten, en laten vernietigen. Ten tweede omdat de procedures die op Europees niveau lopen (bij het het Europees Voedselagentschap EFSA en het European Chemicals Agency (ECHA), enkel kunnen gaan over een vergunde, werkzame stof. Een niet-verlenging zou de wettelijke procedure voor een glyfosaatverbod dus belemmeren.