Eenzaamheid: Vlaamse regering stopt met Zorgzame Buurten

Jeremie Vaneeckhout: "De Vlaamse regering had de strijd tegen eenzaamheid moeten verankeren. In de plaats daarvan stopt ze ermee."

De Vlaamse regering heeft voor 2025 geen budget meer voorzien voor Zorgzame Buurten, waaronder momenteel zo'n 130 lokale projecten lopen in de strijd tegen eenzaamheid. Er komt ook geen opvolger voor het eenzaamheidsplan dat binnen twee weken afloopt. Groen-covoorzitter en Vlaams parlementslid Jeremie Vaneeckhout noemt die beslissing onbegrijpelijk. "Eenzaamheid is een van de grootste uitdagingen in onze hedendaagse maatschappij. De Warmste Week zal de komende weken alles doen om dat aan te kaarten. Maar de Vlaamse regering heeft geen budget meer voor een project dat zijn nut al heeft bewezen."

Het project van de Zorgzame Buurten was het paradepaardje van de vorige Vlaamse Regering, als tegengewicht voor de vereenzaming. De regering-Jambon trok er voor de eerste twee jaar 9,4 miljoen euro voor uit. Daarna werd het voor 2024 nog eens gedeeltelijk verlengd door minister Hilde Crevits (CD&V).  "De algemene evaluatie moet nog gebeuren", zegt uittredend Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout. "Maar te horen aan de signalen van de lokale overheden en de organisaties die betrokken zijn, kunnen we al stellen dat het project zijn vruchten afwierp." Vaneeckhout had het daarom wenselijk gevonden dat er in coproductie en -financiering met de nieuwe gemeentebesturen een vlotte doorstart zou komen. "Het moet zelfs verder gaan. Waar er nu nog via projecten werd gewerkt, moet er een structurele verankering komen. Want eenzaamheid is een van de grootste maatschappelijke uitdagingen van deze tijd."

Vaneeckhout was blij toen hij hoorde dat de openbare omroep met haar Warmste Week dit jaar eveneens zou focussen op eenzaamheid. "Helaas moeten we vaststellen dat de overheid blijkbaar een heel andere mening is toegedaan", zegt Vaneeckhout. "De Vlaamse regering voorziet voor 2025 niet langer financiering voor de Zorgzame Buurten."

Momenteel lopen er onder die noemer 129 buurtprojecten. "Dat betekent dus dat de bestaande projecten allesbehalve het hele Vlaamse gewest bestrijken", zegt Vaneeckhout. "Er zijn zorgzame buurten in minder dan de helft van de Vlaamse en Brusselse gemeenten en dan nog zijn ze maar voor een fractie van de inwoners een hulp. Wat heeft bijvoorbeeld een inwoner van Pervijze aan het zorgzame buurtproject in Woumen, om nu twee deelgemeenten van Diksmuide als voorbeeld te nemen. Met de bus - gesteld dat die daar nog halt houdt - doe je er ruim een uur over." 

Vaneeckhout ziet nog een knelpunt waar de Vlaamse regering dringend iets moet aan veranderen. "Het algemene aanvoelen is dat eenzaamheid in Vlaanderen de afgelopen vijf jaar is toegenomen. Maar cijfers hebben we daar niet over. Daarom moet de Vlaamse overheid eenzaamheid op een fijnmazige manier wetenschappelijk beginnen te monitoren, zodat we over objectief cijfermateriaal beschikken om het toekomstig beleid op te stoelen." 

Daarnaast stelt Groen in haar resolutie die enkele parlementsleden vandaag indienen, dat er specifieke aandacht moet gaan naar de doelgroepen die een groot risico op vereenzaming lopen, zoals langdurig zieken. Er moet ook een versnelde evaluatie komen van het Eenzaamheidsplan 2021-2024 en de bevoegde minister Caroline Gennez (Vooruit) moet op basis daarvan een vervolgplan uitwerken, met daarin de best practices. "Logischerwijze zal ze daarvoor ook budget moeten voorzien om het nieuwe plan samen met de lokale overheden te financieren", zegt Vaneeckhout.