Vlaamse regering belemmert gemeentes in ambitieuze natuurbescherming

Oude, kostbare bomen vervang je niet door een jong twijgje. Gemeenten die ambitieus willen zijn in hun natuurbeleid worden tegengehouden door de regering Jambon.

Dat zegt Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout naar aanleiding van een nieuw voorontwerp van decreet van de regering Jambon. Met nieuwe Vlaamse wetgeving wil de regering vastleggen dat lokale besturen geen strenger vergunningenbeleid mogen voeren dan wat gewestelijk wordt vastgelegd. 'Lokale besturen die hun natuur beter willen beschermen door extra vergunnings- of meldingsplicht in te voeren, zullen dat in de toekomst niet meer kunnen. Ambitieuzer zijn dan de regering Jambon wordt onmogelijk. Dat is absurd', hekelt Vaneeckhout. De groenen zijn niet de enigen die die mening hebben, ook de VVSG vindt dat een lokaal bestuur een strenger vergunningenbeleid moet kunnen voeren als ze vindt dat er meer inspanningen nodig zijn om de natuur of het milieu te beschermen.

'Terwijl heel de wereld afgelopen maand verzamelde in Canada voor de COP biodiversiteit om af te spreken hoe natuur wereldwijd beter beschermd en hersteld kan worden, zet de Vlaamse regering een stap achteruit. Niet alleen laat de natuurbescherming van de regering te wensen over, ze gaat nu ook verhinderen dat lokale besturen beter willen doen', hekelt Vaneeckhout.

Voor bomen werkt de absurde regelgeving vandaag al. Voor bomen die niet op het openbaar domein staan, is een omgevingsvergunning voor het kappen van bomen pas vereist vanaf dat de stam één meter omtrek heeft op één meter hoogte. Steden en gemeenten die bomen beter willen beschermen dan wat de regering Jambon voorschrijft - door bijvoorbeeld een vergunning te eisen vanaf een halve meter stamomtrek of ook een vergunningsaanvraag willen verplichten bij kappen op het openbaar domein - kunnen dat niet doen. Sinds 2016 worden verstrengingen in de vergunning via een stedenbouwkundige verordening niet meer toegestaan. Enkel bestaande strenge reglementering kan van kracht blijven tot ze gewijzigd wordt. Dat heeft grote gevolgen voor de bescherming van onze bomen.

Voor bomen buiten bosverband - denk aan alleenstaande bomen in de stad of dreven met eeuwenoude bomen - is de situatie nog ernstiger. Voor het kappen van een dergelijke boom op openbaar domein is vandaag zelfs in geen énkele omstandigheid een vergunning vereist, zolang ergens in de buurt een nieuwe boom ter vervanging aangeplant wordt. Als dat laatste al gebeurt: opvolging is onmogelijk omdat er geen zicht is op welke bomen verdwijnen. 'Oude, kostbare bomen vervang je bovendien niet door een jong twijgje. In de praktijk betekent deze regelgeving een rechtstreekse aanval op onze biodiversiteit met nefaste gevolgen op vlak van klimaat', verduidelijkt de Groen-covoorzitter.

Verharding

Die manier van werken, die niet alleen nefast is voor onze natuur maar ook volledig indruist tegen de lokale autonomie, wil de regering Jambon nu overal toepassen. Ook op vlak van verharding kunnen de gevolgen groot zijn. Volgens de Vlaamse wetgeving moet je om een stuk grond te verharden pas een vergunning aanvragen vanaf tachtig vierkante meter. Lokale besturen die dat beter willen opvolgen en die vandaag voor kleinere oppervlaktes extra voorwaarden opleggen - of dat in de toekomst zouden willen doen - zullen daarin belemmerd worden door deze nieuwe wetgeving.

Vaneeckhout: 'In plaats van dat de regering lokale besturen gaat belemmeren in het beschermen van natuur, zou ze beter zelf haar ambitie opkrikken. De natuur in Vlaanderen staat vandaag zwaar onder druk. Verharding blijft toenemen, bos wordt aan de lopende band gekapt en gemeentes die extra inspanningen willen doen om de natuur te beschermen, zullen dat niet langer mogen. Het is onvoorstelbaar.'