EU pakt fast fashion aan

"Fast fashion verwoest onze planeet en duwt tweedehandswinkels naar de afgrond. Bedrijven die veel goedkope wegwerpkleding produceren, kunnen voortaan een hogere producentenbijdrage opgelegd krijgen. Dit komt eerlijke en duurzame mode ten goede."

Brussel, 19 februari 2025 - Een akkoord over de Europese afvalrichtlijn biedt lidstaten een machtig wapen om fast fashion aan te pakken. Afgelopen nacht sloten lidstaten, de Europese Commissie en het parlement hierover een deal. Europees Parlementslid Sara Matthieu reageert tevreden: "Fast fashion verwoest onze planeet en duwt tweedehandswinkels naar de afgrond. Bedrijven die veel goedkope wegwerpkleding produceren, kunnen voortaan een hogere producentenbijdrage opgelegd krijgen. Dit raakt fast fashionbedrijven als Shein en Temu recht in hun businessmodel, wat eerlijke en duurzame mode ten goede komt."

Bedrijven betalen bijdrage per kledingstuk

Kledingbedrijven moeten voortaan een bijdrage betalen per kledingstuk dat op de markt komt. Dat is volgens Matthieu goed nieuws voor de planeet: "Zo zorgen we ervoor dat producenten kleren ontwerpen die van betere kwaliteit zijn, langer meegaan en makkelijker te recycleren zijn op het einde van de levensduur. Deze wet helpt om de afvalberg flink te verkleinen. Het is een schande dat de industrie vandaag aan zo'n hoog tempo kleren produceert zonder zich te bekommeren over de kwaliteit of wat er daarna mee gebeurd. Textiel heeft, na voeding, wonen en transport, de grootste impact op ons klimaat en ons milieu." De wet verplicht kledingbedrijven ook om systemen op te zetten om gebruikte kleding in te zamelen en te recycleren.

Frankrijk toont goede voorbeeld

Volgens Matthieu toont Frankrijk vandaag al met succes hoe dit in de praktijk werkt: "Een fast fashion toelage legt hogere tarieven op aan bedrijven die grote hoeveelheden goedkope kledij dumpen op de Franse markt. België moet daarin volgen en onze duurzame kledingproducenten beschermen tegen valse concurrentie. Zo verkleinen we onze afvalhoop, zetten we in op duurzaam textiel en steunen we winkels die wél duurzame mode verkopen." De commissie zal ook met een eigen voorstel komen dat een vuist moet maken tegen marktverstoring door bedrijven als Temu en Shein.

Tweedehandswinkels krijgen uitzondering

Tweedehandswinkels en andere sociaaleconomische bedrijven krijgen een uitzondering omdat ze kledij een tweede leven geven. Ze worden ook betrokken als belangrijke partner in de inzameling van gebruikt textiel. Matthieu: "We moeten tweedehandswinkels zo veel mogelijk ondersteunen. Met deze wet wil Europa wegwerpmode reguleren, overproductie stoppen en hergebruik écht vooropstellen."

Pijnpunt van de wet voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid is volgens Matthieu dat die pas van kracht gaat over 30 maanden: "Zoveel tijd is er niet. Winkels die duurzaam produceren spreken me bijna wekelijks aan dat het water hen aan de lippen staat.

Het businessmodel van tweedehandswinkels wordt vandaag bedreigd door de toestroom aan onverkoopbare fast fashion en textielafval dat in de kledijcontainers terecht komt. Er is een tussentijdse oplossing nodig, anders riskeren we een faillissementsgolf."