Het energie-eiland Prinses Elisabeth, geïnspireerd door de natuur
13 November 2023

“België toont dat hernieuwbare energie en biodiversiteit hand in hand gaan. We bouwen het eerste energie-eiland ter wereld en houden daarbij rekening met het zeeleven. Zeevogels, talloze vissen, oesters, mosselen, algen en zeeanemonen: het eiland zal boven en onder water krioelen van het leven. België zet zo de toon voor vele toekomstige projecten in de Noordzee, het centrum van de Europese ambities voor wind op zee.”
Minister van Energie Tinne Van der Straeten onthulde vandaag in Oostende het "Nature Inclusive Design" van het Prinses Elisabeth eiland. Het natuurinclusief design bevat zeven maatregelen om het energie-eiland met aandacht voor de natuur. “We gaan van gestapelde betonblokken naar een structuur die het zeeleven verwelkomt, zowel onder water als in de lucht.”
Een ontwerp voor het energie-eiland met aandacht voor duurzaamheid en respect voor het zeeleven stond vanaf het begin voorop. Elia heeft daarom experts op het gebied van natuurbescherming en mariene omgeving verzameld, afkomstig van publieke en private instellingen, universiteiten, onderzoeksbedrijven en niet-gouvernementele organisaties. Vertrekkend van het basisconcept van het energie-eiland voorgesteld door Elia, werkten ze samen aan een strategie van "Nature inclusive design" voor het toekomstige energie-eiland. Deze strategie werd omgezet door Elia en TM EDISON (DEME en Jan De Nul) in uitvoerbare maatregelen op technisch en economisch vlak.
De federale overheid maakt 10 miljoen euro aan middelen vrij voor de medefinanciering van het natuurinclusief ontwerp, specifiek voor grindbedden en steentapijten. Voor niet-ondergedompelde maatregelen is een subsidieaanvraag ingediend bij LIFE, het financieringsinstrument van de EU voor milieu en klimaatactie.
Zeven concrete maatregelen om leven te brengen
De exclusieve ontmoeting tussen de bouwers van het energie-eiland en biodiversiteitsexperts wordt concreet via zeven concrete maatregelen.
Aan de buitenste stormmuren worden richels aangebracht waarop onder meer de kwetsbare drieteenmeeuw kan rusten en broeden. In het water worden ook panelen aangebracht met een structuur waar verschillende kleinere mariene organismen zich kunnen aanhechten. Ook kleinere visjes kunnen daar schuilen.
Verder wordt voorzien in lijnen met oestermanden voor de Europese platte oester. Rond het eiland wordt ook een stenentapijt aangelegd waar verschillende diersoorten kunnen foerageren, schuilen en rusten. Daarnaast worden er op verschillende plaatsen grote stenen geplaatst, waardoor de omgeving rond het eiland aantrekkelijker wordt voor mariene organismen. Oestertafels moeten ervoor zorgen dat er oesterriffen kunnen worden gevormd.
De zeven maatregelen zijn geselecteerd op basis van hun technische haalbaarheid en verwachte positieve effect.
Over het energie-eiland Prinses Elisabeth
Het Prinses Elisabeth-eiland, een wereldprimeur, is een kunstmatig eiland dat zich op 45 km van de Belgische kust bevindt. Het Prinses Elisabeth Eiland is een uitbreiding van het elektriciteitsnet in de Noordzee. Het verbindt de windmolenparken van op zee met het vastenland en legt nieuwe verbindingen met het buitenland, zoals Denemarken en het Verenigd Koninkrijk.
De bouw van het eiland zou moeten beginnen in de zomer van 2025. De werkzaamheden zouden in 2026 moeten zijn voltooid. Elementen voor de biodiversiteit zullen geleidelijk worden toegevoegd vanaf 2025. Experts zullen vervolgens de maatregelen opvolgen om te zien of alles goed werkt.