Massale vissterfte door slechte waterkwaliteit. Schauvliege (Groen): "Dringend maatregelen nodig"

"Plots overlijden van vissen is de spreekwoordelijke kanarie in de koolmijn. Dit wijst op een ernstig probleem van watervervuiling."

Tussen 2020 en 2024 werden er maar liefst 174 gevallen van plotse vissterfte geregistreerd in Vlaanderen. Vooral in Oost- en West-Vlaanderen, waar de waterkwaliteit het slechtst is, doet dit probleem zich het vaakst voor. Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege: "Plots overlijden van vissen is de spreekwoordelijke kanarie in de koolmijn. Dit wijst op een ernstig probleem van watervervuiling."

De cijfers tonen aan dat de sterfte hoofdzakelijk wordt veroorzaakt door het lozen van organisch materiaal (26%) en door overstorten (19%). Overstort wordt veroorzaakt bij hevige regen. Als er veel neerslag op korte tijd valt, kunnen de riolen al dat water niet slikken, waardoor vuil afvalwater in onze beken en rivieren terecht komt. "We krijgen steeds langere periodes van hitte en droogte, wat leidt tot lage waterstanden en lage zuurstofgehaltes. Tegelijk zorgen piekregens, waarbij op korte tijd heel veel water valt, voor meer overstort," aldus Schauvliege. "Om overstort te voorkomen is het belangrijk dat het hemelwater gescheiden afgevoerd wordt, bij voorkeur via grachten en het natuurlijke waterlopenstelsel."

Ook zonder overstort komt er voortdurend vervuild huishoudelijk afvalwater - van het toilet, maar bijvoorbeeld ook afwas- en douchewater - in onze waterlopen. Dat komt doordat zo'n 318 duizend gebouwen in Vlaanderen niet aangesloten zijn op een riolering en hun vervuild water rechtstreeks in onze rivieren en grachten wordt geloosd.

Amper ambitie
Schauvliege benadrukt dat het probleem van slechte waterkwaliteit al jaren bekend is, maar dat de aanpak ontoereikend blijft. "Bijna geen enkele rivier in Vlaanderen verkeert in goede ecologische toestand. De Vlaamse regering keurde vorige legislatuur de stroomgebiedsbeheerplannen goed, maar de ambitie is ondermaats: de Vlaamse regering vindt het voldoende als 15 van de 165 waterlopen tegen 2027 aan de voorwaarden voor goede waterkwaliteit voldoen. Dat is minder dan 10 procent", aldus Schauvliege. "Daar komt bovenop dat de regering geen geld heeft voorzien om zelfs deze lage lat te halen, wat mij grote zorgen baart."

Groen roept de Vlaamse regering op om dringend structurele maatregelen te nemen. "Een versnelde aanpak van riooloverstorten en een maximale afkoppeling van verontreinigd water uit het rioolstelsel zijn cruciaal om rivieren en beken opnieuw gezond te maken", stelt Schauvliege. "Drie jaar nadat de nota Stroomversnelling is goedgekeurd, werden nauwelijks acties uitgerold. Er werden momenteel slechts drie gebieden geselecteerd waar een proefproject loopt. Het wordt dringend tijd dat minister Brouns echt actie onderneemt om de schadelijke effecten van de overstorten in te perken. Dat is goed voor de waterkwaliteit en dat zal het aantal vissterftes inperken."