Lantis sloot miljardencontracten voor Oosterweel zonder politieke dekking

"Lantis heeft voor miljarden contracten afgesloten die de organisatie zelf nooit kan of zal betalen. Die facturen zijn integraal voor de Vlaamse regering en dus voor de belastingbetaler."

Dat blijkt uit rapport van het Rekenhof en uit informatie die Groen-parlementslid Bogdan Vanden Berghe opvroeg bij minister Ben Weyts. "Lantis sloot in september 2024 contracten af ter waarde van meer dan 4,5 miljard euro terwijl er nog geen volwaardige nieuwe regering was. Dat is hallucinant, want het is wel de regering, of meer bepaald de Vlaamse belastingbetaler, die deze miljardencontracten zal moeten betalen", aldus Vanden Berghe. "Ongeveer de helft van het vastgelegde bedrag werd na aanstelling van de regering opgenomen in de begroting, maar voor 2,3 miljard euro is het nog één groot vraagteken waar dat geld vandaan moet komen."

Terwijl de vorige regering in lopende zaken was en er nog geen volwaardige regering was die haar zegen kon geven over de contracten die Lantis afsloot, werden er toch voor miljarden verbintenissen aangegaan. Sterker nog: de regeringscommissaris in de Raad van Bestuur van Lantis, die daar zit namens de regering, heeft expliciet bezwaar aangetekend tegen de beslissing. In plaats van dat dit alle alarmbellen bij Lantis en de Vlaamse regering deed afgaan, werd er doorgezet met de verbintenissen.

"Dit schept een gevaarlijk precedent, wat ook het Rekenhof zo letterlijk benoemde. Lantis heeft voor miljarden contracten afgesloten die de organisatie zelf nooit kan of zal betalen. Die facturen zijn integraal voor de Vlaamse regering en dus voor de belastingbetaler", hekelt Vanden Berghe.

Bij aanstelling van de nieuwe Vlaamse regering stond die meteen voor het voldongen feit van 4,57 miljard euro. "De huidige regering nam ongeveer de helft van die miljarden op in haar begroting, maar die anderen zullen evengoed betaald moeten worden", waarschuwt Vanden Berghe. "Waar dat geld vandaan moet komen, dat is een groot vraagteken. De enige zekerheid die we wel hebben is dat het uiteindelijk de belastingbetaler zal zijn die opdraait voor dit onvoorzichtig en allesbehalve transparant financieel beleid."

PFAS-kosten Oosterweel
De miljarden die nog niet zijn vastgelegd in de begroting, zijn voornamelijk de kosten voor het saneren van de Oosterweelgronden en voor grondverzet. Die kosten zijn nodig om de PFAS-vervuiling op te kuisen in het gebied. In de commissie zei minister Weyts dat die kosten van 2,3 miljard euro nog in positieve of negatieve zin kunnen wijzigen, wat eerder ook minister De Ridder zei. De regering en Lantis bekijken nog hoe die kosten gedrukt kunnen worden.

Vanden Berghe is daarbij erg op zijn hoede: "De kost voor de PFAS-werken zal alleen drastisch lager kunnen als de regering de gezondheidsnormen verlaagt. Dat mag absoluut niet gebeuren, want dan ontspoort niet alleen de kost van de Oosterweelwerken, maar speelt de Vlaamse regering ook met de gezondheid van de Vlamingen", waarschuwt het Groen-parlementslid. "Of de kosten nog dalen of niet, één ding is zeker: dit staaltje slecht beleid zal sowieso zware gevolgen hebben voor de Vlaamse belastingbetaler. Want het is niet omdat de Oosterweel kosten uit de begroting gehouden worden, dat ze niet betaald moeten worden."