Overbevolking gevangenissen: Ecolo-Groen legt aanstelling Koninklijk Commissaris op tafel

"Het systeem staat zo onder druk dat er dringend nood is aan gecoördineerde actie, over verschillende niveaus heen."

"De situatie in onze gevangenissen is onhoudbaar, zowel voor het personeel als voor de gevangenen zelf. Het systeem staat zo onder druk dat er dringend nood is aan gecoördineerde actie, over verschillende niveaus heen", zegt Groen-fractieleider Stefaan Van Hecke. "Wij willen dat een Koninklijk Commissaris aangesteld wordt die het mandaat krijgt om een overkoepelende aanpak uit te werken." Dat zei Van Hecke vanmorgen ook in het VRT-radionieuws. De groenen leggen het voorstel op tafel in aanloop naar de State of the Union van de federale regering, zodat het initiatief daar ineens in meegenomen kan worden.

Met drie opgesloten zitten in een cel die voorzien is op één of twee personen: het is mensonterend, zorgt voor conflict en brengt de veiligheid van zowel de gevangenen als het personeel in gevaar. "Gevangen zitten hun straf uit, maar dat wil niet zeggen dat hun mensenrechten geschonden mogen worden. Ook met gevangenen hoort er op een menselijke manier omgegaan te worden en dat doet België vandaag allesbehalve", aldus Van Hecke. "De situatie is vandaag zo ernstig dat de veiligheid van de gevangenen zelf, die van het personeel en de samenleving in het gedrang komt. Blijven toekijken is geen optie meer."

Een Koninklijk Commissaris kan de impasse doorbreken, meent Van Hecke. Zo'n aanstelling gebeurt in uitzonderlijke situaties wanneer zich grote maatschappelijke uitdagingen stellen. Een bekend voorbeeld van zo'n commissaris uit het verleden is Paula D'Hondt, die eind jaren '80 en '90 van vorige eeuw Koninklijk Commissaris voor het Migrantenbeleid werd en vanuit die functie tal van voorstellen deed op vlak van migratie en integratie. Recenter werd er een nationaal drugscommissaris aangesteld om de drugsproblematiek gecoördineerd aan te pakken.

Van Hecke beseft dat zijn voorstel uitzonderlijk is. "De aanstelling van zo'n Koninklijk Commissaris is uitzonderlijk, maar de situatie is dat ook en zelfs bijna uitzichtloos. We kunnen niet op een zoveelste rapport wachten om iets te ondernemen."

Gecoördineerde aanpak
Doordat tal van ministers betrokken zijn - logischerwijs Justitie, maar ook de ministers bevoegd voor de Regie der Gebouwen, Volksgezondheid, Begroting en Asiel en Migratie - is er dringend nood aan zo'n coördinator om de crisis vlot te trekken. "De erbarmelijke omstandigheden in onze gevangenissen overschrijdt ministerdepartementen en bestuursniveaus en kan onmogelijk door één minister aangepakt worden", licht Van Hecke toe. "Zo'n commissaris kan coördinerend werken, het centrale aanspreekpunt zijn en een plan van aanpak uitwerken om deze problematiek met wetenschappelijk onderbouwde inzichten en oplossingen structureel aan te pakken."

Van Hecke besluit: "Doen alsof de mensonterende omstandigheden in onze gevangenissen op te lossen zijn door gevangenen te gaan verhuizen naar Kosovo of Albanië, daarmee ontloopt de regering haar verantwoordelijkheid en laat ze de directeurs, het personeel en de gevangenen vandaag in de steek. We hebben hier werk te doen, de aanstelling van een Koninklijk Gevangeniscommissaris kan de crisis doen keren."