Groen wil er alles aan doen om ervoor te zorgen dat patiëntenrechten ook kinderrechten zijn
19 Januari 2023
Kinderen en jongeren hebben eigen noden die ook centraal in de wet verankerd moeten worden.
De Kamer van Volksvertegenwoordigers keurde op 15 december 2022 een resolutie ter hervorming van de rechten van de patiënt goed. In de tekst staat een hele reeks voorstellen die ervoor moeten zorgen dat de rechten van patiënten nog beter gegarandeerd worden. Voor Groen-Parlementslid Kathleen Pisman is de resolutie een belangrijke stap voorwaarts in een domein dat haar na aan het hart ligt. “Deze oproep tot actualisering is cruciaal voor een duurzame relatie tussen de patiënt en de zorgverlener en is daarom té belangrijk om gekaapt te worden door partijpolitieke spelletjes.”
De regering is als uitvoerende macht niet gebonden aan de goedgekeurde tekst, zij wordt echter wél verzocht om de voorstellen te onderzoeken en een aantal initiatieven te nemen in het kader van de hervorming van de twintig jaar oude wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt (1). “Het patientenrecht is op dit moment verouderd” licht Pisman toe “we moeten die dringend aanpassen aan de maatschappelijke en technologische ontwikkelingen van de afgelopen twintig jaar.” Daarom diende Ecolo-Groen in februari 2020 reeds een voorstel van resolutie in dat aanleiding gaf tot verschillende hoorzittingen en amendementen (2). Bijna twee jaar later ziet de definitieve resolutie nu eindelijk het licht. Met 83 stemmen voor en 44 onthoudingen, betreurt Ecolo-Groen wel dat de resolutie niet breder gedragen werd over de partijgrenzen heen.
“Maar het doet niet af aan het belang van deze resolutie” zegt Pisman. Het feit dat er bijvoorbeeld gevraagd wordt meer aandacht te besteden aan de noden van kwetsbare groepen, is voor het Groen-Parlementslid cruciaal. Ook wordt de regering in de resolutie verzocht om na te gaan wat de impact is van artificiële intelligentie op de rechten van de patiënt en op de patiënt-artsrelatie. En we blijven investeren in het informeren van mensen aangezien heel wat schendingen van patiëntenrechten gebeuren tijdens opnames. “Op dat moment zijn patiënten het meest kwetsbaar en afhankelijk,” zegt Pisman “vaak hebben zij vaak niet de kennis, noch de energie om op te komen voor hun rechten.” (3). Vele patiënten weten niet wat hun rechten zijn of begrijpen ze niet. “Daarom benadrukten we in de commissie meermaals dat het een basisrecht is om vooraf geïnformeerd te worden over de volledige kostprijs van een behandeling. Bescherming bieden aan personen die zorg nodig hebben en daardoor het meest kwetsbaar zijn blijft een absolute prioriteit in het discours van Ecolo-Groen.” Klinkt het.
Op basis van het VN-Kinderrechtenverdrag – dat door bijna alle landen ter wereld geratificeerd werd – hebben alle kinderen het recht om deel te nemen aan beslissingen die hen aangaan en te genieten van een zo goed mogelijke gezondheid (4). Daarentegen voorziet de huidige wet patiëntenrechten niet in bijzondere bepalingen voor kinderen en jongeren. “Voor ons is dit een grote lacune. De groep van kinderen en jongeren is nochtans uiterst kwetsbaar en heeft eigen noden die ook centraal in de wet verankerd moeten worden” vindt Pisman. Dat wordt bevestigd in een rapport van Unicef over kinderen en jongeren met mentale gezondheidsproblemen in België het belang van participatie en preventie (5). Kinderen en adolescenten willen graag betrokken worden bij de beslissingen die hen aanbelangen en kunnen op die manier ook de hulpverlening die ze krijgen mee helpen verbeteren (6). Voor hen is een ziekenhuisopname vaak een pijnlijke en zelfs hartverscheurende ervaring (7). “Het is daarom onze taak om ervoor te zorgen dat patiëntenrechten ook kinderrechten zijn.” Besluit Pisman.
Toch is er volgens het parlementslid op dat vlak ook een kanttekening te plaatsen bij de goedgekeurde resolutie. “De algemene aanbeveling (13.a.) vraagt bijzondere aandacht voor de noden van specifieke doelgroepen, waaronder kinderen, maar een systematische aanpak vraagt om een artikelsgewijze evaluatie van de wet patiëntenrechten in het licht van de specifieke noden van kinderen en jongeren.”
Het is nu aan het kabinet van Vandenbroucke om zo snel mogelijk aan de slag te gaan met de richtlijnen uit de resolutie en een wetswijziging in gang te zetten. Ecolo-Groen hoopt alvast dat de uitgebreide hoorzittingen en daaruit resulterende resolutie de regering doen inzien dat de bestaande patiëntenrechtenbescherming grondig herzien moet worden om ook een centrale rol te blijven spelen in de volgende 20 jaar.
Bronnen
(1) Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt. Brussel: Belgisch Staatsblad, 26 september 2002.
(2) Voorstel van resolutie over de wijziging van de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt. Brussel: Parl. St. Kamer, 2019-2020.
(3) Detombe, T. (2022, 9 mei). Twintig jaar Wet Patiëntenrechten: ‘In de gezondheidszorg blijft transparantie een groot probleem’. Sociaal.net. Geraadpleegd van https://sociaal.net/achtergrond/twintig-jaar-wet-patientenrechten-vlaams-patientenplatform/.
(4) Artikel 24 Verdrag inzake de Rechten van het Kind, aangenomen door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 20 november 1989.
(5) UNICEF België. (2022). Rapport van kinderen en jongeren met mentale gezondheidsproblemen in België, ‘What Do You Think?’, p. 105.
(6) Idem.
(7) Idem, p. 27.
