Vlaamse Regering straft armere gezinnen extra door te morrelen aan groeipakket

14 Januari 2025

Vlaamse Regering straft armere gezinnen extra door te morrelen aan groeipakket

"Kinderbijslag is een efficiënt middel tegen armoede. Die kinderen en jongeren zullen niet vaker aanwezig zijn op school, maar hun armoederisico zal wél toenemen."

Leerlingen die recht hebben op een schooltoeslag, een onderdeel van het groeipakket, maar gedurende twee jaar te vaak afwezig zijn, moeten die financiële steun terugbetalen. Vlaamse ministers Gennez (Vooruit) en Demir (N-VA) willen dat systeem nu nog verstrengen en al na één jaar overgaan tot de financiële straf. Daardoor zouden duizenden extra leerlingen de toeslag moeten terugbetalen. "Kinderen en jongeren die onwettig afwezig zijn financieel straffen door te morrelen aan de kinderbijslag, is absurd. Nooit werd een positief effect van de maatregel op de aanwezigheid op school aangetoond. Kinderbijslag is een efficiënt middel tegen armoede. Die kinderen en jongeren zullen niet vaker aanwezig zijn op school, maar hun armoederisico zal wél toenemen", klinkt het bij Groen-parlementslid Nadia Naji.

Ouders met een laag inkomen en schoolgaande kinderen hebben recht op een jaarlijkse schooltoeslag, een onderdeel van de kinderbijslag. Terwijl de schooltoeslag tot nu terugbetaald moest worden na twee jaar met te veel onwettige afwezigheden, wil de Vlaamse regering de straf nu al invoeren na één jaar. Uit de informatie die Naji opvroeg blijkt dat daardoor het aantal gezinnen dat de schooltoeslag zal moeten terugbetalen meer dan zou verdubbelen.

In 2022-2023 waren er in totaal 8.112 terugvorderingen, verspreid over het kleuter- lager en secundair onderwijs. "Met de nieuwe regeling zouden meer dan 10.400 extra kinderen gestraft worden", klinkt het bij Naji. "Armoede aanpakken doe je niet door financiële hulp waar jongeren recht op hebben terug te schroeven, dit slaat echt nergens op."

Geen antispijbeleid
Dat de maatregel verpakt wordt als antispijbelbeleid, noemt Naji quatsch. "Natuurlijk moet spijbelgedrag aangepakt worden, kinderen horen op school te zitten. Maar op geen énkel moment werd aangetoond dat deze maatregel een positief effect heeft op de aanwezigheid op school. Ministers Demir en Gennez konden hiervoor geen enkel cijfer of evaluatie voorleggen." Uit de schriftelijke vraag van Naji blijkt dat de maatregel uitgebreid wordt zonder eerst te evalueren of het ook echt effect heeft op het spijbelgedrag. "Deze financiële straf verpakken als een maatregel tegen spijbelen, is slechte marketing."

Bovendien treft de maatregel alleen spijbelaars uit gezinnen met een laag inkomen. Alleen zij krijgen immers schooltoeslag, die dus enkel van hen teruggevorderd kan worden. Spijbelaars uit rijkere gezinnen blijven buiten vizier. "Antispijbeleid voeren doe je door de oorzaken van het spijbelen aan te pakken, bij álle spijbelaars. Dat doe je niet door gezinnen die al heel wat kopzorgen hebben financieel te straffen en de armoede in te duwen", besluit Naji.