Energiebesparende premies gaan te weinig naar laagste inkomens

'Meer dan de helft van de premies voor energiebesparende renovaties komt terecht bij de 30% huishoudens met de hoogste lonen. De nieuwe Mijn Verbouwpremie slaagt er veel te weinig in om ook mensen met een kleine portemonnee te helpen renoveren.'

Dat blijkt uit een analyse van Groen-parlementslid Staf Aerts op basis van cijfers die hij opvroeg in het parlement. 'De premies zijn bedoeld om mensen te helpen hun woning energiezuinig te maken, zeker voor wie dat financieel niet vanzelfsprekend is. Uit de cijfers blijkt echter dat het meer dan de helft van de premies voor energiebesparende renovaties terecht komt bij de dertig procent huishoudens met de hoogste lonen', aldus Aerts 'De nieuwe Mijn Verbouwpremie slaagt er veel te weinig in om ook mensen met een kleine portemonnee te helpen renoveren.'

Om premies toe te kennen, kijkt de Vlaamse regering naar het inkomen van elk huishouden. Inkomenscategorie 1 bevat de Vlamingen met de hoogste inkomens, inkomensgroep 2 die van de middeninkomens en inkomensgroep 3 is die van de 'lagere' inkomens. Dat is een misleidende term, meent Aerts. Voor doelgroep 3 ligt het maximumloon namelijk zo hoog dat ongeveer 70 procent van de Vlamingen tot deze doelgroep behoort, zowel middenklassers als de mensen met de allerlaagste inkomens. 'Door inkomensgroep 3 zo breed in te vullen, maakte de Vlaamse regering het voor zichzelf meteen al onmogelijk om gerichte steun te bieden. 70 procent van de bevolking krijgt namelijk een even grote premie, hoewel hun lonen honderden euro's uit elkaar kunnen liggen', legt Aerts uit.

Daar komt bij dat hoewel deze groep 70 procent van de huishoudens omvat, minder dan de helft van de premies voor energiebesparende werken door deze groep aangevraagd wordt. Sinds oktober 2022 verzamelt de Vlaamse regering alle premie-aanvragen in een eengemaakt loket, MijnVerbouwpremie. Daar kunnen Vlamingen allerhande premies aanvragen voor hun renovatiewerken: premies voor dakisolatie en een warmtepomp, maar ook bijvoorbeeld voor comfortrenovaties, zoals vernieuwing van het sanitair of een binnenrenovatie. Aerts filterde de energiebesparende werken en bijhorende premies uit de lijst. Aerts: 'Wanneer je inzoomt op de renovatiewerken die directe impact hebben op de energiefactuur, zoals de isolatie van muren, vloeren en daken of de plaatsing van een warmtepomp, dan zie je dat de premies voor deze werken vooral terecht komen bij huishoudens met de hoogste lonen, terwijl de premies net vooral zouden moeten doorstromen naar de mensen met de laagste lonen.'

Hoogste lonen, meeste premies
Het Groen-parlementslid haalt er enkele cijfers bij. Volgens de prognoses van de Vlaamse regering zullen er tegen eind dit jaar 200.000 premies aangevraagd zijn, waarvan 156.962 premies voor energiebesparende werken. 87.924 premies - goed voor 56 procent - zullen door de 30 procent huishoudens met de hoogste lonen worden aangevraagd. Dat staat in sterk contrast met de aanvragen uit inkomensgroep 3. Die groep bestaat uit 70 procent van de Vlamingen, terwijl zij slechts 69.038 van de aanvragen doen, ofwel 44 procent van de totale hoeveelheid premies.

Aerts: 'De Vlamingen uit de inkomensgroep 3, die 70 procent van de huishoudens omvat, doen in verhouding veel minder premie-aanvragen. Blijkbaar ligt de lat om hun woning energiezuinig te maken voor de mensen nog steeds erg hoog.' Nochtans stelde de regering voor zichzelf het doel om de schaarse middelen die ze ter beschikking heeft, maximaal in te zetten voor zij die zonder de premie niet zouden renoveren. Daar slaagt ze niet in. 'Vandaag blijkt duidelijk dat de regering faalt: in plaats van dat ze de Vlamingen met de laagste lonen maximaal helpt renoveren, komen de premies vooral terecht bij een kleine groep Vlamingen die tot de hoogste inkomensgroep behoren. Dit is geen aanmoedigingsbeleid voor wie het echt nodig heeft, maar confettigeld voor de sterksten in de samenleving.'

Volg het nieuws van Staf Aerts op de voet