Groen eist verantwoording van Vlaamse regering over chantage door INEOS
01 Augustus 2023
'Alles wordt in stelling gebracht om één miljardenbedrijf van dienst te zijn. Landbouwers leven al jaren in onzekerheid door de aanhoudende stikstofcrisis en de natuur verstikt verder. Maar een miljardair hoeft maar op de koffie te gaan bij de Vlaamse regering en wordt op zijn wenken bediend.'
'Het was al complete waanzin dat de Vlaamse regering een half miljard euro belastinggeld borg stelde voor de nieuwe ethaankraker van INEOS. 500 miljoen euro voor een vervuilende plastiekfabriek waar zelfs nog geen vergunning voor was en de bouw wel al voor startte. Daar komt nog een schep bovenop nu blijkt dat de regering haar nek nog verder uitsteekt voor de borg én INEOS de regering onder druk zet om na de vernietiging van vorige week binnen de vier maanden een vergunning af te leveren. Wie bepaalt hier eigenlijk nog de voorwaarden? De regering en de wet, of INEOS?' klinkt het scherp bij Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege. De groene politica eist tekst en uitleg van de betrokken ministers Jambon, Brouns en Demir in een vervroegde commissie.
Steeds duidelijker blijkt dat de Vlaamse regering zich diep in de nesten heeft gewerkt met het INEOS-dossier. Door een half miljard euro Vlaams belastinggeld borg te stellen voor de bouw van de vervuilende ethaankraker, maakte de regering zich afhankelijk van de chemiereus: als de kraker er niet komt, dan zorgt dat voor een gigantische krater in de overheidsfinanciën. 'Met de deal reikte de regering Jambon INEOS zelf het mes aan dat de chemiereus de regering nu op de keel zet. Dit is niet meer gewoon prutswerk, dit getuigt van een totaal onvermogen om te besturen', sneert Schauvliege.
Uit de nieuwste informatie blijkt nu dat de Vlaamse regering de voorwaarden voor die borgstelling ook nog verder versoepelt, waarmee ze zich nog dieper met het bedrijf INEOS verbindt: de regering zorgt ervoor dat Gigarant, een constructie van de Vlaamse overheid die aan investeerders garanties verleent, niet aansprakelijk gesteld kan worden wanneer INEOS beroep doet op de waarborg die de Vlaamse regering opzij zette. Concreet wil dat zeggen dat de regering zichzelf volledig verantwoordelijk stelt en zich engageert om het half miljard te betalen wanneer INEOS - doordat het bedrijf bijvoorbeeld geen vergunning krijgt en de bouw aan de kraker niet verder kan gaan - bij de regering gaat aankloppen om het verlies te compenseren. De regering neemt daar een gigantisch risico mee, want of INEOS een nieuwe vergunning kan krijgen gezien de aanhoudende stikstofcrisis, is hoogst onzeker. Bovendien zet Jim Ratcliffe, de topman van het bedrijf, de regering ook nog eens onder tijdsdruk: binnen de 4 maanden wil hij zijn vergunning hebben.
Schauvliege: 'De risico's die de regering neemt, blijven alleen maar toenemen en getuigen van complete roekeloosheid. Alles wordt in stelling gebracht om één miljardenbedrijf van dienst te zijn. En dat terwijl landbouwers al jaren in onzekerheid leven door de aanhoudende stikstofcrisis en de natuur verder verstikt. Maar een miljardair hoeft maar op de koffie te gaan bij de Vlaamse regering en wordt op zijn wenken bediend. Wat deze regering in 3 jaar niet rond krijgt voor alle bedrijven in Vlaanderen, wil INEOS afdwingen in 4 maanden. Het is ronduit kwalijk.'
De groene oppositieleidster vindt dat er niet gewacht kan worden tot september om verantwoording te krijgen van de regering. Schauvliege dringt er daarom op aan dat er in augustus nog een vervroegde commissie samengeroepen wordt met ministers Jambon, Demir en Brouns. 'Wij willen op korte termijn duidelijkheid van de betrokken ministers. Hoe ver hebben ze zich in de nesten gewerkt, wat hebben zij allemaal beloofd en hoe ver kan INEOS de chantage drijven? Dit kan niet wachten tot september, maar moet sneller uitgeklaard worden', besluit Schauvliege.