Groen wil vaker projectoproep voor fietspaden
13 Januari 2023
'Je vlot en veilig met de fiets kunnen verplaatsen zou niet mogen afhangen van de gemeente waar je woont, maar zou overal gegarandeerd moeten zijn.'
Voor elk fietspadenproject dat lokale besturen indienden, zou de regering Jambon een derde van de kosten op zich nemen. Met dat 'Kopenhagenplan' wilde minister Somers (Open VLD) Europese relancebudgetten benutten en tegelijk lokale besturen aansporen te investeren in fietsinfrastructuur. Dat lokale besturen de fiets verwelkomen, blijkt uit de cijfers: de gemeentes dienden bijna 1300 projectaanvragen in. Of dat deed toch een deel: meer dan de helft van de aanvragen werden door amper 26 van de 300 Vlaamse gemeentes ingediend. 'Overal in Vlaanderen is de nood aan veilige en comfortabele fietspaden groot, maar toch gebeurde het overgrote deel van de aanvragen door slechts een handvol gemeenten. Voor bijna een derde van de gemeentes lag de drempel te hoog om zelfs maar één dossier in te dienen', stelt Groen-parlementslid Stijn Bex vast. Hij pleit ervoor de projectoproep elke twee jaar te herhalen én te verbeteren zodat elke Vlaming mee kan profiteren van veiligere fietsinfrastructuur in de gemeente.
Na een trage opstart dienden uiteindelijk 218 lokale besturen 1278 projecten in. Maar liefst 453 van die projecten werden aangevraagd door slechts 10 gemeenten. De 10 best bedeelde gemeenten krijgen samen 35 procent van de middelen. Stad Antwerpen spant de kroon met een honderdtal aanvragen en zal ook meer dan 10 procent van de subsidies ontvangen. Maaseik, Wichelen en Harelbeke scoren het in verhouding tot het aantal inwoners het hoogste bedrag met respectievelijk 243, 201 en 200 euro per inwoner.
'Het enthousiasme van deze steden en gemeenten verdient alle lof, ze willen duidelijk werk maken van veilige fietsinfrastructuur. Dat kunnen we alleen maar toejuichen. Helaas staan de succesverhalen in schril contrast met de gemeentes die geen subsidies ontvangen', merkt Bex op. Bijna een derde van de Vlaamse gemeenten zal namelijk niets ontvangen, omdat ze geen aanvraag indienden. Niet omdat zij al overal veilige fietspaden hebben, maar doordat ze het kapitaal niet hebben om mee te investeren en / of de mensen niet hebben om de subsidieaanvragen in te dienen.
'De nood aan veilige, comfortabele fietsinfrastructuur is overal hoog. Je vlot en veilig met de fiets kunnen verplaatsen zou niet mogen afhangen van de gemeente waar je woont, maar zou overal gegarandeerd moeten zijn', benadrukt Bex. Om die reden spoort hij de regering aan om de projectoproep in de toekomst te herhalen én te verbeteren zodat de drempel om deel te nemen verlaagd wordt. Bex: 'Er ligt duidelijk een gigantisch potentieel om samen met lokale besturen fietspaden aan te leggen. Het zou jammer zijn als de regering dat niet volledig benut doordat voor sommige gemeentes de administratieve of financiële drempels nu te hoog zijn.'
Twee Mobiliteitsministers?
Het Groen-parlementslid hamert er evenwel op dat zulke projecten best gecoördineerd worden door de minister van Mobiliteit, Lydia Peeters, die ook het Fietsfonds beheert, een ander financieringsmechanisme voor fietspaden. Bex: 'Het is heel nobel dat minister Somers zich de kwaliteit van onze fietsinfrastructuur aantrekt, maar doordat hij zich daarmee op het terrein van zijn collega-minister en partijgenoot Lydia Peeters begeeft, draait de coördinatie in de soep.'
Bex haalt er een voorbeeld bij: minister Somers zou een nieuwe asfaltlaag voor een fietspad in Bredene mee financieren via het Kopenhagenplan, terwijl datzelfde fietspad volgens plannen van minister Peeters volledig zal worden vernieuwd. 'Investeren in fietsinfrastructuur is goed, maar geld uitgeven aan asfaltlagen die opnieuw opengebroken worden, zou op z'n zachtst gezegd compleet onzinnig zijn. Er is duidelijk een grote vraag naar middelen en ondersteuning, dan worden die maar beter doordacht geïnvesteerd', besluit Bex.
