Europees Parlement maakt onze kleren of smartphone veel duurzamer

"Een echt groene industrie draait op hergebruikte materialen. Daarmee kunnen we de CO2-uitstoot sterk verminderen en bieden we nieuwe economische kansen aan onze bedrijven. Dit levert bovendien een gigantische besparing op in de portemonnee van ons allemaal en we verbruiken tegelijk veel minder grondstoffen en energie."

Het Europees Parlement stemt morgen een nieuwe wet rond circulair productontwerp. Dankzij de wet worden onze kledij, meubels en elektrische apparaten beter herstelbaar, herbruikbaar en recyclebaar. Voor Sara Matthieu, onderhandelaar voor de groene fractie, is dit een grote doorbraak: "Een echt groene industrie draait op hergebruikte materialen. Daarmee kunnen we de CO2-uitstoot sterk verminderen en bieden we nieuwe economische kansen aan onze bedrijven. Dit levert bovendien een gigantische besparing op in de portemonnee van ons allemaal en we verbruiken tegelijk veel minder grondstoffen en energie."

De wet is een vervolg en uitbreiding op de bestaande ecodesignwet, die zich enkel toelegt op elektrische apparaten, zoals koelkasten en wasmachines. Het energielabel is de bekendste toepassing bij het brede publiek. Met een verbluffend resultaat: een kwart van de klimaatdoelstelling voor 2020 en de helft van de doelstelling rond energiebesparing hebben we eraan te danken. Dat succes leidt tot deze nieuwe wet.

Wereldwijde impact

De ecodesignwet maakt volgens Matthieu ook buiten de Europese Unie producten veel zuiniger en duurzamer: "De wet heeft een wereldwijde impact. Bedrijven verkopen hier graag hun producten want de EU is een markt van bijna 450 miljoen consumenten. Maar ze verkopen hun producten wereldwijd en gaan niet overal iets anders produceren. Hiermee schrijven we dus eigenlijk een wet die de hele wereld duurzamer maakt."

Wat is nieuw?

1. Een verbod op vernietiging van onverkochte producten moet de afvalberg verkleinen. Het Europees Parlement wil op initiatief van de groenen het verbod meteen toepassen voor textiel en elektrische apparaten. Matthieu: "De Belgen kopen één op vijf producten in webwinkels. Maar winkels die teruggestuurde goederen vernietigen, dat zijn schandalige praktijken. Ook alle onverkochte stocks mogen niet meer vernietigd worden. Stuur ze naar kringwinkels of geef ze elders een tweede leven, maar een verbod op vernietiging is gewoon logisch verstand."
2. Productpaspoort: Dit digitale paspoort geeft informatie over de herkomst, samenstelling en reparatie- en demontagemogelijkheden van een product. Matthieu: "Dit maakt het leven van bedrijven en burgers een pak makkelijker. Hiermee kunnen we een reparatiescore ontwerpen waardoor mensen in één oogopslag weten welk product het duurzaamst of het makkelijkst te herstellen is."
3. Minimumstandaarden circulariteit: De wet zal zorgen voor circulaire minimumstandaarden van producten en informatie over duurzaamheid. Het gaat onder andere over hergebruikbaarheid, langere levensduur, de aanwezigheid van giftige stoffen en de CO2-voetafdruk van een product. Matthieu: "Met deze wet maken we producten veiliger voor de mensen en beter voor milieu en klimaat. Het is niet meer dan logisch dat ook fabrikanten hun best doen zodat producten makkelijk te herstellen of recycleren zijn."
4. Minimale hoeveelheden gerecycleerd materiaal: Al onze producten zullen een minimumhoeveelheid gerecycleerd materiaal moeten bevatten. Daardoor zullen vrijwel alle producten in onze winkels meer circulair worden: van meubels tot matrassen, elektronica en kledij. Matthieu: "Neem de textielindustrie, dat is één van de meest vervuilende sectoren. Gemiddeld wordt er iedere seconde een vuilniswagen kledij verbrand of gestort. Deze wet zorgt ervoor dat kledij makkelijker gerecycleerd kan worden en fabrikanten meer gerecycleerde stoffen moeten gebruiken."
   De volgende stappen

De lidstaten hebben hun onderhandelingsmandaat reeds vastgelegd. In het najaar zullen parlement en lidstaten de definitieve wet onderhandelen. Vanaf 2024 gaat de Commissie concreet aan de slag met prioritaire sectoren zoals textiel, meubels, ijzer en staal, chemicaliën, banden en meer.

Volg het nieuws van Sara