Opinie: De midlifecrisis van de Vlaams-nationalisten

'Er is op het terrein geen probleem in het sociaal-cultureel volwassenwerk. Toch wordt er een ‘oplossing’ gemaakt, al weet niemand volgens welke criteria het onbestaande probleem zal worden beoordeeld.'

Old man yelling at cloud. Het beeld van opa Simpson overviel me onwillekeurig naar aanleiding van het nieuwe boek van Bart De Wever. Na de verloren war on coke, nu de nieuwe war on woke. Opvallend: het lukte de NVA-voorzitter niet een heldere definitie van het begrip te geven. Maar dat was geen beletsel om de volle aanval in te zetten op allerlei nieuwe vijanden. Wie opkomt voor gelijkheid wordt polarisering verweten. Wie emancipatie nastreeft, krijgt het verwijt slachtofferschap te cultiveren.

Bizar voor een partij die zelf haar wortels heeft in een stroming die heel actief streefde naar Vlaamse emancipatie. Niet via een gezapige conservatieve trein, maar via een full-blown ontvoogdingsstrijd. 20 jaar NVAbeleid hebben echter haar sporen nagelaten. Ontvoogding werd bevoogding, de strijd voor gelijkheid werd een gevecht om dominantie van debat en beleid. Om dat te bereiken wordt vlotjes gegrossierd in vijandbeelden en wantrouwen.

Te vlot.

Vandaag ligt in het Vlaams Parlement een decreet voor dat werk maakt van discriminatie tussen verenigingen in het sociaal-cultureel volwassenenwerk (SCVW). Denk aan organisaties als Davidsfonds, Bond Zonder Naam, maar evengoed Natuurpunt, Vluchtelingenwerk Vlaanderen of VOEM. Het decreet is een overblijfsel van de wekenlange flirt van de NVA en het VB tijdens de onderhandelingen. De Vlaams-nationalistische as besliste daar en dan om volgende zin in wet te gieten: “Organisaties die segregerend werken door louter terug te plooien op etnisch-culturele afkomst, komen niet in aanmerking voor subsidie.”

Terecht zou je denken. Dat willen we toch voor geen enkele organisatie? Inderdaad. Alleen: het geldt énkel voor de etnisch-culturele verenigingen.

Is dit dan ingegeven door de praktijk? Want als er een probleem is in de feiten, dan moet dat toch worden opgelost, niet? Wel, dat is het hem net. De minister -president moest bij navraag toegeven dat er geen enkel voorbeeld bestaat vanop het terrein. Daarnaast was de minister-president evenmin in staat om te antwoorden op de vraag wat nu exact de definitie van ‘segregerend’ of ‘op zichzelf terugplooien’ precies is.

Samengevat: er is op het terrein geen probleem. Toch wordt er een ‘oplossing’ gemaakt, al weet niemand volgens welke criteria het onbestaande probleem zal worden beoordeeld. Bij gebrek aan criteria is een fundamenteel democratisch debat over die criteria ook onmogelijk.

Dit soort moedwillig slecht bestuur is om van te huilen. Het is pure perceptiepolitiek - genre dansende moslims- , dat vertrekt vanuit wantrouwen voor 1 specifieke groep. Het is dan ook geen toeval dat de volledige sector van het SCVW unaniem aan de meerderheid vraagt deze passage uit het decreet te schrappen en hen allemaal gelijk te behandelen.

Het is met haar totstandkoming ook de zoveelste illustratie van de midlifecrisis-crisis van de Vlaams-nationalisten. Of het nu gaat om de cancelling van Unia, het benoemen van Matthias Storme - de man die pleit voor de vrijheid om te discrimineren- in het mensenrechteninstituut, het instellen van dé canon, het oprichten van hét Vlaamse museum, het sponsoren van hét verhaal van Vlaanderen, … : dit decreet past naadloos in het steeds langer wordende lijstje. Allemaal initiatieven waaruit een langgerekte worsteling met de realiteit van inclusieve, zelfbewuste, veelgelaagde identiteiten spreekt. Identiteiten waarin je én trotse Vlaming, én fiere Belg, én zelfbewuste Europeaan met, pakweg, Turkse roots, kan zijn. Zonder te hoeven kiezen. Zonder vijandbeeld van het een tegenover het andere.

Het sociaal-cultureel volwassenenwerk slaat bruggen, brengt mensen samen. De afgelopen weken na de aardbeving in Turkije en Syrië waren een prachtig voorbeeld uit de praktijk. Terwijl vrijwilligers naarstig werkten, bleven de Vlaams-Nationalisten in de regering hardnekkig vanop eigen oever preken. En neen, niet alles loopt overal even vlot. Het is vallen en opstaan. Maar opstaan gaat gemakkelijker als je geen extra hindernis krijgt.

Beste Jan Jambon, het is nog niet te laat. Afgelopen maanden en weken hebt u aan den lijve kunnen ondervinden dat de tactiek van buigen of barsten uiteindelijk tot iedereens nadeel werkt. U, en bij uitbreiding, alle parlementsleden van de meerderheid, kunnen dit decreet nog tegenhouden. Durf bij te sturen. Zet dit onrecht recht.

Of ga voor altijd de geschiedenis in als de regering die extreemrechts nog wat extra rugwind geeft.

Meyrem Almaci
Vlaams Parlementslid en voorzitter Commissie Cultuur