Groen: 'Vlaanderen onvoldoende beschermd tegen wateroverlast: dringend actie nodig voor elke rivier'

'Er is geen sprake van "paniekvoetbal" als het speelveld al onder water staat.'

Hevige overstromingen, zoals in Spanje, kunnen ook Vlaanderen treffen met verwoestende gevolgen. De Denderstreek en de regio Gent zijn bijzonder kwetsbaar, maar door gebrekkig beleid blijft Vlaanderen slecht voorbereid. Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege waarschuwt dat een zware overstroming in Vlaanderen tot 8 miljard euro schade kan veroorzaken. "Blijkbaar moet er eerst opnieuw een ramp plaatsvinden voordat de Vlaamse regering echt tot actie overgaat," stelt Schauvliege scherp.

Het noodweer in Spanje heeft opnieuw de risico’s van hevige regenval aangetoond, met honderden slachtoffer en enorme schade als gevolg. De kosten die deze ramp met zich meebrengen zijn gigantisch. Ook Vlaanderen ontsnapte de afgelopen jaren niet aan zware regenval, die aanzienlijke schade veroorzaakte in de Westhoek en de Dendervallei, terwijl een eerdere “waterbom” in de Vesderstreek tot grote verliezen leidde.

Uit een studie van de Vlaamse overheid blijkt dat een vergelijkbare ramp in Vlaanderen 8 miljard euro zou kosten, met hoge risico's voor Gent en omliggende regio’s. Toch blijven extra beschermingsplannen en budgetten voor andere kwetsbare stroomgebieden, zoals de Leie, Bovenschelde en Gentse kanalen, uit. Vorige regering kondigde extra investeringen aan voor de Ijzer en de Dender en voorzag een beperkt budget hiervoor, met de boodschap aan hun opvolgers om hier extra op in te zetten. De huidige Vlaamse voorzag voor de IJzer en Dender nog geen extra budget. Voor de andere stroomgebieden zoals de Leie, Bovenschelde en Gentse kanalen zijn er al helemaal geen extra beschermingsplannen of budgetten voorzien. Dit benadrukt dat structurele maatregelen dringend nodig zijn om Vlaanderen weerbaarder te maken tegen toekomstige overstromingen. "Maar blijkbaar moeten er eerst rampen gebeuren vooraleer er echt tot actie wordt overgegaan," betreurt Schauvliege. Groen pleit voor structureel budget in een de vorm van een waterzekerheidsfonds.

Blue Deal zwaar teruggeschroefd

Dat de Vlaamse regering het budget voor de Blue Deal halveert is ook onbegrijpelijk, vindt de partij. Het plan dat Vlaanderen tegen droogte en overstromingen zou beschermen, is teruggeschroefd tot een mager budget van 14 miljoen euro per jaar en mist bovendien samenhang en resultaatgerichtheid.

Minister-president Diependaele stelde na de bekendmaking van het regeerakkoord dat er "op een redelijke manier" geïnvesteerd zal worden, zonder te vervallen in "paniekvoetbal". Schauvliege reageert scherp: "Er is geen sprake van paniekvoetbal als het speelveld al onder water staat." Zowel Groen als vele experten dringen aan op een ambitieuze waterbeschermingsplannen met structurele financiering via een waterzekerheidsfonds. “Klimaatverandering zorgt voor steeds extremere weersomstandigheden,” zegt Schauvliege. “Lege aankondigingen bieden geen bescherming aan onze boeren, houden onze economie niet overeind, en voorkomen niet dat onze huizen onder water komen te staan. Het is tijd voor daadkracht en een structureel waterbeleid.”

Waterbeschermingsplannen voor elke rivier

"De Vlaamse regering blijft achter de feiten aanlopen," zegt Schauvliege. "Pas na ernstige overstromingen in de Westhoek kwamen er maatregelen voor het IJzerbekken. Ook voor de Dender gebeurde hetzelfde na een grote ramp. Maar in plaats van álle rivieren aan te pakken, wacht de regering liever tot de volgende ramp." De groene oppositieleidster waarschuwde de Vlaamse regering eerder al voor ontwrichtende wateroverlast in de regio, maar het gebied wordt al jarenlang verwaarloosd. Er is dringend nood aan een structureel budget om het probleem aan te pakken, dat niet ingezet kan worden als politieke pasmunt voor allerhande problemen. Met een waterzekerheidsfonds kan de regering de waterbschermingsplannen uitvoeren.

Schauvliege legt daarom opnieuw concrete voorstellen voor om Vlaanderen te beschermen tegen wateroverlast en droogte. Met de voorstellen wil Groen inzetten op meer ruimte geven aan alle Vlaamse rivieren en valeien om dorpen en steden te beschermen, het herstel van veengebieden om water vast te houden, en tenslotte ontharden én verharding tegengaan. Groen dringt ook aan op een structureel budget om al die plannen uit te voeren. Dat kan door een waterzekerheidsfonds aan te leggen om deze projecten te realiseren. "Het is echt hopen dat we aan een waterbom in Vlaanderen ontsnappen, maar met schietgebedjes maak je geen beleid. De Vlaamse regering moet eindelijk een structurele aanpak ontwikkelen die mensen écht beschermt tegen overlast," besluit Schauvliege.