Alle meisjes aan de macht

‘Vrouwen en meisjes willen politiek betrokken zijn, en toch blijven ze ondervertegenwoordigd’  - Nadia en Stephanie

Alle meisjes aan de macht, Yasmine zong het 23 jaar geleden al. Toch heeft het tot de regering-De Croo geduurd voor België voor het eerst een federale regering samenstelde met evenveel vrouwen als mannen. Nochtans telt ons land al sinds haar ontstaan nagenoeg evenveel mannen als vrouwen.

Er zijn nog positieve signalen: het aantal vrouwen in onze parlementen en gemeenteraden neemt toe. In de parlementen stijgt het aantal vrouwen tot boven de 40%, maar daar geraken de lokale besturen nog niet. Slechts twee op de tien Vlaamse burgemeesters is een vrouw.

Die stijgende trend moet zich verderzetten, maar dat zal niet vanzelf gebeuren. Een al te vaak gehoord cliché is dat vrouwen nu eenmaal minder competitief zijn en we de huidige situatie dan maar moeten aanvaarden. Vrouwen en mannen hebben gelijke rechten, nietwaar?

Om te beginnen negeer je zo wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat vrouwen even competitief zijn als mannen wanneer het aankomt op iets wat zij belangrijk vinden. En de wens om het leven in je gemeente of in de samenleving te verbeteren, lijkt ons niet typisch mannelijk.

Daarnaast blijkt uit onderzoek van Plan International dat 50% van de Belgische meisjes zich niet gehoord of begrepen voelt door politici. Nochtans wil 94% wel betrokken raken bij de politiek. Politieke participatie van meisjes is democratisch essentieel en we kunnen dus niet tevreden zijn zolang we geen reële politieke gelijkheid bereiken. Gelijkheid voor de wet is niet hetzelfde als gelijkheid in de praktijk.

Vrouwen en meisjes willen politiek betrokken zijn, en toch blijven ze ondervertegenwoordigd. De instroom gaat minder vlot dan bij mannen, en bovendien verlaten vrouwen sneller het politiek toneel. We mogen dat niet negeren.

Er zijn verschillende oorzaken te bedenken voor dat fenomeen, maar dat sociale media er een belangrijke rol in spelen is evident. Verschillende onderzoeken en rapporten wijzen er namelijk op dat sociale media voor vrouwen die deelnemen aan het maatschappelijk debat een toxische plek zijn. Via online haatspraak worden ze de mond gesnoerd. Tien procent van alle tweets gericht aan vrouwen heeft een seksistische ondertoon. De Nederlandse politica Sigrid Kaag, die al maanden door extreemrechts verweten wordt een “heks” te zijn, werd onlangs zelfs fysiek bedreigd met fakkels. Wie verbaast er zich nog over dat vrouwen niet staan te springen om zich in zo’n klimaat te engageren?

Dat is onaanvaardbaar. Als de kost van deelname aan het politieke debat hoger is voor vrouwen (meer scheldpartijen) en de mogelijke opbrengst lager (minder kans om verkozen te worden), dan is het logische gevolg dat getalenteerde vrouwen er vaker de brui aan geven. Zeker gezien de ongezonde, politieke machocultuur die er nog eens bij komt, met bijvoorbeeld nachtelijke onderhandelmarathons, die ook nog eens nefast zijn voor goede besluitvorming.

Daarom is een cultuurshift essentieel. Als vrouwen minder betrokken zijn in de politiek, worden ze minder gehoord en zullen ook geen maatregelen genomen worden om hun maatschappelijke positie op bijvoorbeeld de arbeidsmarkt of in het onderwijs te versterken.

We beseffen dat je een cultuur niet in een oogopslag verandert, maar we hebben geen tijd om nog eens 50 jaar te wachten tot de geesten gerijpt zijn. Als we volgende legislatuur beter willen doen, moeten wij er nu mee beginnen.

Wij, dat zijn de politieke partijen. Want het is hoog tijd om de hand in eigen boezem te steken. We zouden de bron van maatschappelijke vooruitgang moeten zijn, maar de politiek blijft her en der toch vooral een archaïsch bolwerk van schreeuwerige mannen die meten wie “de grootste” heeft. De naderende campagnes zijn een ideaal moment om die cultuur te keren. Daarom roepen we politiek en media op om bij zichzelf te beginnen.

Commentaarsecties op sociale media moeten beter gemodereerd worden. Online geweld schrikt niet alleen potentiële toekomstige politici af, het is ook de voorbode van fysiek geweld. Dat moet aangepakt worden. Spreek kennissen die online over de schreef gaan aan op hun gedrag en recht je rug voor slachtoffers.

Streef evenwicht na in wie je aan het woord laat en zoek naar de stem die je nog niet eerder hoorde. Luide roepers lijken soms aantrekkelijk om het toneel op te sturen, maar onze politiek heeft vooral nood aan nuance en rust. Minder machismo en meer bedachtzaam debat is goed voor vrouw en maatschappij.

En tot slot, behandel vrouwen ook effectief als gelijken. Het lijkt een evidentie, maar het moet blijkbaar toch nog eens gezegd worden. Wij eisen onze plek op aan de tafel, voor deze en toekomstige generaties. Niet als gunst, maar omdat dat rechtvaardig is. Kijk dus naar de kracht van elke vrouw, haar potentieel is meer dan het kunnen behalen van een quotum.

Dit zouden belangrijke stappen vooruit zijn, maar de belangrijkste oplossing om vrouwen en mannen op gelijke voet te krijgen ligt natuurlijk voor de hand. Steun vrouwen, stem op vrouwen. En als je de vertegenwoordiging vrouwen in democratische besluitvorming belangrijk vindt moeten ze eerst en vooral in de parlementen en gemeenteraden geraken.

Want om met de woorden van Yasmine af te sluiten: alle meisjes aan de macht, laat je nooit door iemand kleineren. Grijp de macht, en het tij zal weldra keren.

Nadia Naji, covoorzitster Groen - volg je mij al op Instagram?

Stephanie D'Hose, voorzitster Senaat Open Vld

Volg onze strijd voor gelijke kansen