Nederlands leren: 'Elk constructief voorstel verzandt in opbod aan misthoorns' (opinie)
25 Januari 2023
'Of het nu een inburgeringsexamen is of een dreigement om sociale rechten af te nemen: dwang en straf zijn steeds vaker het antwoord van centrumpartijen op grote uitdagingen in onze samenleving.'
Hondenfluitjes zijn het allang niet meer. Terwijl een voorstel om kindergeld af te pakken eerst nog door de Vooruit-voorzitter als ‘debiel’ werd afgedaan, werd het drie dagen later bij een andere zender en een ander kijkpubliek een optie die bekeken moest worden. Flipfloppen op hoog niveau, met sociale rechten als inzet. Il faut le faire, als socialist. Ben Weyts (N-VA) en Conner Rousseau (Vooruit) zijn niet de enigen die het ideetje om kindergeld af te nemen al eens lanceerden. Ook Open Vld zag het eerder als mogelijke straf voor relschoppers. Of wat dacht je van gedweep met een inburgeringsexamen? Ook dat passeerde de revue de voorbije dagen, deze keer bij de christendemocraten.
Of het nu een inburgeringsexamen is of een dreigement om sociale rechten af te nemen: dwang en straf zijn steeds vaker het antwoord van centrumpartijen op grote uitdagingen in onze samenleving. Steeds vaker flirten deze partijen – of ze zichzelf nu traditioneel, liberaal of progressief noemen – met extreemrechtse ideeën of kopiëren ze die zelfs, zonder blikken of blozen. Het is opmerkelijk en verontrustend tegelijk. Zeker voor een partij die zichzelf opwerpt als ‘de dam’ tegen extreemrechts is dit cynisch. Wie extreemrechts wil stoppen, zal met meer over de brug moeten komen dan een lichte verdunning van rechts beleid. Maar dat past blijkbaar niet in de marketingcampagne.
Nieuwsflits: de meeste mensen doen elke dag hun uiterste best. Werken keihard aan hun eigen toekomst en die van hun kinderen. Knokken zich een weg naar beter. Er is wellicht geen enkele ouder in Vlaanderen die ervan overtuigd is dat onvoldoende beheersing van het Nederlands de sleutel tot succes is voor een kind. Het idee dat het inperken van sociale rechten ouders en kinderen zal aanmoedigen om Nederlands te leren is dan ook compleet van de pot gerukt. Complexe uitdagingen vragen meer dan simplistische ballonnetjes. Dat weten de politici die deze voorstellen doen ook. Maar door al die losse flodders gaat het allang niet meer over de echte uitdagingen waar we als samenleving voor staan, laat staan over de oplossingen.
Want ja, we moeten ouders en kinderen absoluut aanmoedigen om Nederlands te leren. En ja, vandaag is een te beperkte kennis van het Nederlands een obstakel om ten volle deel te kunnen nemen aan de samenleving. Maar in plaats dat de energie daar naartoe gaat, krijgen we via een omweg opnieuw een diversiteitsdebat dat met oogkleppen op wordt gevoerd. Als het maar goed pakt in de media, als het maar voor likes zorgt op sociale media.
Aandacht voor oplossingen en constructieve voorstellen is er niet. Nochtans zijn er tal van dingen waarop kan en moet worden ingezet wanneer het gaat om het opschroeven van de kennis van het Nederlands. Denk aan aanmoediging in plaats van straf, voldoende capaciteit in onthaalklassen, voldoende leerkrachten voor de klas en zorgleerkrachten voor extra ondersteuning, positieve interactie met ouders op school… We kunnen nog wel even doorgaan. Maar elk constructief voorstel verzandt in een opbod aan hondenfluitjes en misthoorns. In plaats dat mensen, jong en oud, die hun Nederlands willen opschroeven daarvoor de handvaten aangereikt krijgen, kregen ze de voorbije dagen nog maar eens een stempel en een dreigement.
En intussen wrijft extreemrechts zich in de handen.
Nadia Naji & Jeremie Vaneeckhout - covoorzitters Groen
